(ΑΝΑΝΕΩΣΗ) ΑΡΧΕΙΟ ΑΓΙΟΥ ΖΑΧΑΡΙΑ ΚΕΛΛΙΩΝ

Ξεκινάω σήμερα μια ανάρτηση που αφορά την μεταφορά σε αναγνώσιμη μορφή των αρχείων του Αγίου Ζαχαρία των Κελλιών από τον πατέρα Αντώνη Φόνσο.

Όσα κι'αν πούμε για τον άνθρωπο αυτό θα είναι λίγα. Κρατείστε λοιπόν στο μυαλό σας πως ό,τι διαβάσετε εδώ μέσα είναι μια μικρή προσπάθεια να έρθει στο φως ένα μικρό μόνον μέρος της αγάπης του για τον τόπο και ταυτόχρονα, να γνωρίσουμε την πορεία των Κελλιών μέσα στα χρόνια.

Εννοείται πως κατά την μεταφορά των κειμένων κρατήθηκε η πρωτότυπη γραφή. Είναι μοναδικό αντικείμενο μελέτης, ένας ήχος από το παρελθόν.

Η ανάρτηση θα εμπλουτίζεται συχνά, και μεταξύ των προσθηκών θα υπάρχει αύξων αριθμός, οπότε αν κάποιος θέλει να συνεχίσει την ανάγνωση μπορεί να το κάνει από το σημείο που έχει μείνει.

Οι φωτογραφίες είναι από το νησί, όχι σχετικές με το σημείο που είναι ένθετες, απλώς, για να ελαφραίνει λίγο το κείμενο.

Νο 1:

“1778 δεκεβριου 13” “απου εμενα μαστρο γιανουλι εις του λογουσου αφεντι παπα...”

“Σμιρνι 1795 μαρτιου 18 Ε.Ν. Αγοραδες απο του ντομενικου Βασαλου”...”...πουλο εγο Ντομενέγος Βασαλος του Γιοργι αρμαγου π. μαρκου του κοσινι τα πραγματα που εβρισκοντανε στο νισι τις Τενος”

   
“1807 Φλιβαριου 10” Διαθικι του Γιακουμου Αρμαο Κατανις” “εστοντας παντα στιν ξενιτια”. Τοποθεσίες: δρακουσπλιά, αξαχιάρκι, αμιδια στο λιβαδι, στου Λουβαρ, στα λιγοδακια, στου κουσουλαϊν, κάτω μαντρα, στου Κουβιού στον αγιο γιοργι, Πατελα.

1808 Μαρτίου 17 Έτος Νέον. “Διαθικι της Κιρα Ανέζας αιδονι” “κόρι του μακαριτι γιώργι Ριμοντο Αιδόνι “...ακομη αξεδιαλιζι οτι εινε γραμενι στιν αδελφοσινι της παναγίας του καρμελου λιπον θελι και αφινι δεκα γροσια εξο από τα απανοθεν εκετο, να τις γινοντε η εφτα λιτουριες στο ξομποργο στο Αλταριο της παναγιας του καρμίλου”

“Εις τες διο Μαρτίου 1817”...”αγορα στου Καναβα του γιακουμου Μαλταμπέ”, “...το αγοραζουσι ι επιτροπικι τις Εκλισιας τον Κελιον ο ιακουμις Πεμπος...”

“Εις Περα της Κωνσταντινουπόλεως 18 Μαρτιου 1817” “Τα γρόσια οπου εδοσαν ι Κιλιανι του Αντονιο Κουζινι”

“Κελια 1819 Γιουλιου προτι” ... “διαθικι του Γγιουζε Αρμαο Φαγρι” , τοποθεσίες: Αλονίδες, απασιανό, χαρκοβουνι, Καλικα.

Διαθηκη του Μπατίστα του Πέρο αρμαου “από το νισι τις Τινου , ή χοριο Κελια”. Μάγειρας “εις το αρχοντικό τις Μαδαμας Φοντον”, “εβρικα αροστο εις το κρεβατι”

Διαθήκη της Μαρίας Σκανταλογιόρινας. Εις χοριο Κελια 1822, Αγοστο 11.

1823 μαγιου 11. προικοχάρτι από τον Γιαννουλάκη Αρμάο και την γυναίκα του Μαργετα “μονογνουμι” προς το παιδι τους “Γιοργις και φοτιεσμενος απε τον Παντοδιναμον Θεον και απο τη δεσπινα μαρια να ανγαλλιασι καινα ενπι ις το στασιμο το εκλισιαστικο”

ΑΝΑΝΕΩΣΗ (15/2/2016):
"εις τες 10 γιναριού 1830 δάνειο της καθέντρας του χοριό μας Κελίον" σε άτομα του χωριού.

"Σμίρνι 1830 μαγιου προτι. ξόφλισι του Πατέστο ντονάδενας δια τα γρόσσα ποεδοκι".

"Εις τις 11 Μαγιού 1832." Συμφωνία για τα κληρονομικά της καλόγριας Μαρούλας και του Λάμπρου παιδί της κιρά Μαριέττα του ποτε γιαννι αρμαο.

"Εις τες 30 Αυγούστου 1832 Κελια. Διαθικι του Λογήζου Αρμαο".

"Εις τες 22 Γιουλήου 1833. Διαθικι της Νικολέτας Κελια Καλοζαδο, χηρα του αποθανον Μάρκου Αρμαο".

24 Ιανουαρίου 1837 (χορήγηση λυσιποίνων;)

Γράμμα από την Σμύρνη όπου ειδοποιούν ότι στέλνει την Καμπάνα "μαστρονικόλας Ταμπούρις". Το γράμμα το γράφει ο "Ζόρζις του ποτε γιανι παθραφτι ογιος 1840 νοεμβρίου 5".

"Τη 15 9βριου 1841, Χοριο Κιλια του Δημο Περέας." Διαθήκη του Μάρκο Περπινιανι, όπου κληρονομεί στην εκκλησία κτήμα στο "Βορλοπό".

"Cuzzunara 7-8bre-1844", χορήγηση άδειας τέλεσης γάμου του Νικηφόρου Λ. Αρμάο από το Καρκάδο με Άννα Ι. Αρμάο από τα Κελλιά.

Κελλιά 2 Φεβρουαρίου 1845. Αιτηση τέλεσης γάμου με του Νικόλα Σκλάβο του Λορέντζου με τη Λουκία Φλιτζάνε (Fligiana) του Γεωργίου.

"Celia 15 Giunio 1845." Γάμος Ιωάννου Αρμάο του Μάρκου με την Ελένη Αρμάο του Ιακώβου.

5 Φεβρουαρίου 1847. Casus Summi Pontefici reservati in Bulla Caenae.

11 Αυγούστου 1847. Υπόθεση " χρυσού φορέματος (τούλι) διαφιλονικούμενου εκατέρωθεν από τα δυό χωριά" (Κελλιά και Κάτω Κλείσμα) 

14 Αυγούστου 1849. Διάφορες οδηγίες και αποφάσεις γραμμένες στα φραγκοχιώτικα από τον επίσκοπο Ζαλώνη

"Πολυτήριον, την 10 7βρίου 1849". "Στρομεντο του χωραφιού εις του Στεριότι από την Ανέζα ποτέ Ιακ. Αρμάου Αρφανού." Αγοραστής η εκκλησία των Κελλιών.

Κελλιά , 2 Ιανουαρίου 1853, αίτηση άδειας τέλεσης γάμου του Ιωάννη Κορίνθιο του Δανιήλ από το Κάτω Κλείσμα με την Κατερίνα Αρμάο του Νικολάου από τα Κελλιά.

Κελλιά, 1 Φεβρουαρίου 1853. Αίτηση για ευλογία γάμου του Ιωάννη Αρμάο του Γιαννούλη από το Κάτω Κλείσμα με την Ανέζα Στεριώτη του Γεωργίου απ΄τα Κελλιά.

Κελλιά, 6 Φεβρουαρίου 1853. Αίτηση άδειας τέλεσης γάμου του Γιαννουλάκη Αρμάο του Ζανή με την Ράμελλα Αρμάο του Στέφανου.

Οκτώβριος 1854. Κάβος Αγίων Αναργύρων.

Κελλιά, 1 9βρίου 1854 αίτηση άδειας τέλεσης γάμου του Γεωργίου Νικ. Σκλάβο από το Καρκάδο με την Μαρία Ι. Φώσκολο από τα Κελλιά.

1854. Κληρονομικά του Μάρκο Περπινιά.

7 Νοεμβριου 1855-10 Νοεμβρίου 1857. Προσφορές (έσοδα) και έξοδα για την εκκλησία των Κελλιών. Αγορά κτήματος στο Misonisi.

1856, 10 Αυγούστου, ημέρα Παρασκευή πμ Συμβολαιογράφος Αντώνιος Αρμάος, στη Κώμη. "δωροδηλόσεως" της Ανέζας "χήρα του ποτέ Γεωργίου Σκληρέ" κτήμα στο Καρκάδο προς την "θηγατέρα των Ερινούλα σύζιγος Δομένικο Αβραάμ".

"Αντιγραφο της Διαθίκις της Αγοστίνας απε Κελιά". 9 Ιουλίου 1859. Κόρη Στεφάνου Αρμάο. Κληρονομεί στην εκκλησία του Αγίου Ζαχαρία κτήμα με υποχρέωση μιας λειτουργίας.

12 Σεπτεμβρίου 1862. Αποτέλεσμα από την ποιμαντορική επίσκεψη.

ΟΙ ΧΕΙΡΟΤΕΡΟΙ..;

Να μοιραστώ μαζί σας κάποιες σκέψεις μου, χρονιάρες μέρες;
Ρίξτε μια ματιά στην φωτογραφία (ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ) και πείτε μου αν σας φαίνεται παράλογο το ότι:

Η ΠΟΛΩΝΙΑ, που έφαγε πίεση από δύο διαφορετικών ειδών φασισμούς, έχει το ψηλότερο ποσοστό ακροδεξιάς.

Η ΕΛΒΕΤΙΑ, που είναι το πλυντήριο της Ευρώπης όλης, που δεν έχει συμμετάσχει σε πόλεμο, δεν έχει υποφέρει όσα οι υπόλοιπες χώρες, έχει το δεύτερο μεγαλύτερο ποσοστό ακροδεξιάς.

Την ΓΑΛΛΙΑ μπορώ και να την καταλάβω, την ΑΓΓΛΙΑ επίσης μιας και τα ποσοστά της ακροδεξιάς δεν διαφέρουν από εκείνα των χιτλερικών πριν τον πόλεμο.

Τίς χώρες τής Σκανδιναβίας όμως, ποιός τις απειλεί και συσπειρώνονται έτσι γύρω από τέτοιες ιδεολογίες;


Τέλος, αφήνω τους "χειρότερους όλων" όπως μας αρέσει να αυτοχαρακτηριζόμαστε, τους Έλληνες.

Που δεν υπάρχει ένας γείτονάς μας που να μην αμφισβητεί κυριαρχικά μας δικαιώματα, που μέσα σ΄όλη την φτώχεια μας δεχόμαστε όπως μπορούμε τους πρόσφυγες, που με 22,5% του ΑΕΠ σε αμυντικές δαπάνες έχουμε τους ευρωπαίους να μας κουνάνε το δάχτυλο για την φύλαξη των συνόρων μας και πάλι, έχουμε το χαμηλότερο ποσοστό ακροδεξιάς!

Να καυχιόμαστε; Όχι βέβαια, αλλά, από τα ευρωσκατά παραμένουμε εκείνο που βρωμάει λιγότερο. 

Καλό θα είναι να σταματήσουμε να αναπαράγουμε όσα οι άλλοι λένε για εμάς και να δούμε τί πραγματικά μπορούμε και πετυχαίνουμε και μέσα σε ποιές συνθήκες.

Καλό θα είναι να σταματήσουμε να αναπαράγουμε ατάκες εφημερίδων, εκφωνητών, πολιτικών που μόνο στόχο έχουν να μας προβατοποιήσουν ακόμη περισσότερο.

Περισσότερη ψυχραιμία και σκέψη και μετά λόγος και δράση.

Αυτή είναι η ευχή μου για το 2016.

ΦΤΙΑΧΝΟΥΜΕ ΕΛΗΕΣ..;

Απ΄ότι βλέπω το ελαιοτριβείο πάει καλά, πράγμα που με χαροποιεί ιδιαίτερα, να μην πηγαίνει δηλαδή χαμένος κόπος και τόπος. 
Εληές δεν περισσέψανε καθόλου; Εσείς που μαζέψατε εληές τις πήγατε όλες για λάδι; Γιατί έλεγα πως αν σας είχαν περισσέψει εληές να τις φτιάχνατε επιτραπέζιες. Ξέρετε, από ‘κείνες που συνοδεύουν το κρασί και το ρακί με τον καλύτερο τρόπο. Άντε, κόψτε και μια φέτα τυράκι κι’ άλλη μια φέτα λούζα για να συμπληρώσετε, εληά όμως δεν μπορεί να λείπει. 
Για εμάς που μένουμε στην τσιμεντούπολη υπάρχει η λαϊκή αγορά όπου οι τιμές των «άφτιαχτων» εληών δεν περνάνε τα 2 € το κιλό. 

Προτιμήστε εληές Αμφίσσης ή Καλαμών. Θα χρειαστείτε και καμπόσο χοντρό αλάτι και λίγο λάδι για το τέλος.

Πάμε λοιπόν. πρώτα ξεπλένουμε τις εληές καλά, να φύγουν χώματα, φύλλα και άλλα υπολείμματα.

Στην συνέχεια τις βάζουμε σε μια μεγάλη λεκάνη και τις αλατίζουμε καλά-καλά με χοντρό αλάτι. 

Ο σκοπός είναι να πάει παντού το αλάτι και να τραβήξει τα υγρά από τις εληές μαζί με όλες τις ουσίες που πικρίζουν την εληά. Ουσιαστικά αυτό που λέμε ότι το αλάτι τις «ψήνει» είναι σωστό, μιάς και το αλάτι αφυδατώνει την εληά όπως συμβαίνει όταν ψήνουμε ένα τρόφιμο. 

Αφού λοιπόν σιγουρευτούμε ότι αλατιστήκανε καλά, τις κλείνουμε σε μια πλαστική σακκούλα (εδώ λαμβάνει χώρα και μια μικρή ζύμωση) και τις πετρώνουμε με μια μεγάλη πέτρα ή με κάτι τόσο βαρύ, ώστε να πιέσει τις εληές να βγάλουν τα υγρά τους.

Αφήνουμε τις εληές να συνέλθουν απ΄την ταλαιπωρία για πέντε με έξη μέρες, μετά τις ξεπετρώνουμε, τις τινάζουμε καλά-καλά να φύγει το πολύ αλάτι και τις λαδώνουμε, δεν είναι ανάγκη να είναι πλημμυρισμένες στο λάδι.

Έτοιμες.

Η διαδικασία μπορεί να γίνει και με άλλα είδη εληών, αλλά, αν η εληά έχει σκληρή σάρκα θα χρειαστεί χαράκωμα. 
Διόλου δύσκολη διαδικασία, λίγο βαρετή, θα μαυρίσουν και λίγο τα δάχτυλα κι’ αυτό είναι όλο.

Ξέχασα τη ρίγανη, μπόλικη, μπόλικη με όλες τις ευεργετικές της ιδιότητες που έχει ωμή.

Άμα στάξει ο πλάτανος

"Ερχόταν η Λουκία κι΄ άφηνε τις παραγγελίες κι ακουγόταν και η μουσική απ΄τους πλανόδιους και μυρίζαν από δίπλα κάτι αρνάκι με καπαμά που φτιάχνει και νόμιζα πως πάει εδώ τώρα δας είναι που θα τρελλαθώ, μα συνεχίζω και βάζω μερίδες γαλακτομπούρεκο και γλυκό του κουταλιού μαζί με τους διπλούς ελληνικούς και γίνεται αυτή η φασαρία αντίς για σκοτούρα πάει και γίνεται μια μελωδία και λέω ζεν φίλες μου αυτό είναι το ζεν, μέσα στην κουζίνα ντάλα Οκτώβριος να μη λέει να χειμωνιάσει και σταμάτησα το παγωτό κακώς, ντάλα Οκτώβριος να χαίρεσαι απ΄τη μια κι΄απ΄την άλλη αυτοί που τους πουλάς καφέδες να είναι σκεφτικοί γιατί δεν βρέχει και τι θα κάνουν και πότε θα σπείρουν, μα δε σταματάνε να γελάνε και να χτυπάνε τα πούλια που τώρα μου φαίνονται διαφορετικά γιατί παληά μ’ ενοχλούσε και έλεγα έτσι θα χάσω το μυαλό μου από μια παρτίδα φεύγα ή από κείνη την πρέφα που ούτε κατάλαβα ποτέ πώς παίζεται ούτε και θέλω μα με τσαντίζαν τόσο άμα μου λέγαν δε πειράζει εσύ δεν είσαι για τέτοια. 

Ουφ. 

Μετά έρχεται μια ησυχία και πριν προλάβει να σε πιάσει η μοναξιά είναι οι γιορτές, όλο και κάποιος έρχεται Σαββατοκύριακο όλο και κάποιον καλοκαιρινό βλέπεις και λες και δυό κουβέντες όχι όπως τώρα που δεν πίνω νερό για να μην έχω να τρέχω τουαλέτα κάθε τρεις και λίγο. 

Βάζεις κι΄ότι μουσική σ΄αρέσει κάνεις το μαγαζί δικό σου γιατί μη νομιζεις, καλοκαιριάτικα στο κάνουν το μαγαζί όπως θέλουν οι τουρίστες. 

Είχα πάει Δημητσάνα μια φορά και έβλεπα εκείνα τα τουριστικά στην σειρά και γέλασα, μου λέει ένας τι γελάς πατριώτη; Του λέω, όλα ίδια είστε! Μου λεει τι ίδια; Του λέω Αράχωβα, Στεμνίτσα, Δελφοί, Λαγκάδια εδώ όλα ίδια είναι δεν κρατήσατε κάτι να καταλαβαίνει κανείς τη διαφορά. 

Μου λεει, κουνάει το κεφάλι και μου λέει, τι δεν το ξέρουμε λες; 

Μα αλλού λες να πάς και αλλού σε τραβάει ο κόσμος που θέλει καλά και σώνει να ζήσει το ίδιο όπου πάει. Δεν τις τρών τις χυλοπίτες που παίρνουν, μου λέει. Τις πάνε δώρο για να δείχνουν στους άλλους πού πήγαν και δήθεν τους σκεφτήκανε. Τρόπαια είναι οι χυλοπίτες και τα τυράκια και οι μαρμελάδες, τρόπαια για επίδειξη! 

Έτσι και 'δώ. Μια μέρα στάζει ο πλάτανος την πρώτη ψιχάλα και λες πάει τελείωσε και τελειώνει έτσι απότομα, απ΄τη ΄μια μέρα στην άλληνα βλέπεις τον χειμώνα και σαστίζεις. Λες πάει η χρονιά. Τι να σου πω άλλο, δεν έχω. Βαριέμαι να βλέπω στις ειδήσεις και στις διαφημίσεις φωτογραφίες από τούτη την πλατεία. Άμα θες έλα άμα θες μην έρθεις, άμα έρθεις όμως και δεν βρείς αυτό που νόμιζες πως είναι τότε τι γίνεται; Δεν μπορείς να ζεις απ’ αυτό μόνο, σε αλλάζει, θες να ζεις και το πώς ζουσαμε πριν τον τουρισμό, έχει και χωράφια έχει και ζώα έχει και άλλα πράγματα, μα όλοι νοιάζονται για να βγάλουν φωτογραφίες και ως εκεί. Πιάσε μίλα μαζί τους, να δεις, σαν ιθαγενή σε βλέπουν σα νάχουν παει στη ζούγκλα και φωτογραφίζονται μαζί σου γιατί έχεις μια μουστάκα ή γιατί σε κρίνουν παραδοσιακό ξέρω’ γω τι σκατά είναι αυτό το παραδοσιακό στο κάτω-κάτω…"

ΣΤΗΣ ΠΙΚΡΟΔΑΦΝΗΣ ΤΟΝ ΑΝΘΟ

Ο πολιτισμός μέσα σε συνθήκες κρίσης. 

Απλώς, δεν υπάρχει. 

Ας μην εξωραΐζουμε τα πράγματα με τους γνωστούς αφορισμούς «άμα ψάξεις βρίσκεις» «ο πολιτισμός ξεκινάει απ΄το σπίτι» και λοιπές μπούρδες που λένε όσοι είναι έξω απ΄τον χορό. 

Και ο χορός έχει διάφορα μαντηλάκια για να πιαστείς.

Υπόθεση για μελέτη: έχω δύο παιδιά και επειδή θεωρώ ότι στο σχολείο δεν παίρνουν όσα θάπρεπε, θέλω να τα μορφώσω. 

Να τα καλλιεργήσω δηλαδή, γιατί η μόρφωση ως αποθησαυρισμός γνώσεων, τα πτυχία και τα μεταπτυχιακά ελάχιστη σχέση έχουν με την καλλιέργεια ενός ανθρώπου. 

Μπορεί να συνεισφέρουν στην καλλιέργεια, σε καμμία όμως περίπτωση δεν την πιστοποιούν και δεν την εγγυώνται. 

Υποπερίπτωση πρώτη: είμαι σε κάποιο μεγάλο αστικό κέντρο, με αρκετά θέατρα, μουσεία, εκδηλώσεις, παραστάσεις, καλλιτεχνικά εργαστήρια κλπ. Στα γρήγορα θα πω ότι, οτιδήποτε απ΄αυτά όλα ΚΟΣΤΙΖΕΙ. 

Θέλω λεφτά για να δημιουργήσω μια συνέχεια στην συνείδηση του παιδιού μου σχετικά με τον πολιτισμό. Δεν γίνεται σήμερα να το πάω σε ένα μουσείο και μετά να το αφήσω έτσι στεγνό. 

Ποιοι και κυρίως πόσοι έχουν σήμερα την ευχέρεια να κάνουν κάτι τέτοιο; 

Ελάχιστοι. Οι ίδιοι και οι ίδιοι γυρνάνε στο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης και όπου τέλος πάντων υπάρχει τροφή για τα παιδιά. 

Υποπερίπτωση δεύτερη: ζώ στην επαρχία. Μουσεία, παραστάσεις και κυρίως, θέατρο; Τι είναι αυτό; Άντε πήγα μία πήγα και δύο πήγα και μια τρίτη φορά. Μετά; Στην περίπτωση αυτή μου λείπουν και τα ερεθίσματα εκτός από το χρήμα. Και στην συνέχεια, θα φάω στη μάπα και τις αρπαχτές του κάθε τελειωμένου μουσικού, ηθοποιού, «καλλιτέχνη» εν γένει που έχει επίγνωση της αισχρής έως χυδαίας κατάστασής του και για να τα κονομήσει θα παρουσιάσει ότι χειρότερο υπάρχει. 

Σταματάω εδώ.

Σε ένα ανθυγιεινό κράτος όπου το 70% του πληθυσμού του ζει σε πέντε μεγαλουπόλεις, ο πολιτισμός είναι τελειωμένος. 

Η επαρχία μαραζώνει και το κέντρο σαπίζει. Νομίζουμε πως πολιτισμός είναι να μην πετάς σκουπίδια κάτω και να μιλάς ευγενικά στους μεγαλύτερους. 

Και εδώ σταματάει κάθε μας υποχρέωση. 

Πολιτισμός είναι να ξέρω πως υπάρχουν και αλλού άνθρωποι με διαφορετικές αξίες από τις δικές μου, που μπορεί να γράφουν βιβλία, θεατρικά έργα, μουσικές, εντελώς μακρυά από την κατανόησή μου και να θέλω να προσπαθήσω να τους καταλάβω. Να θέλω να προβληματιστώ με τον τρόπο ζωής τους. 

Να θέλω να ενσωματώσω στην καθημερινότητά μου τον προβληματισμό τους απέναντι στην ζωή.

Πριν κάτι μέρες βρέθηκα σε ένα διήμερο σεμινάριο κορεάτικων πολεμικών τεχνών. Στο τέλος του σεμιναρίου οι διοργανωτές ζήτησαν από τον φιλοξενούμενο Κορεάτη εκπαιδευτή να πεί στους μαθητές που τον παρακολούθησαν δυό λόγια για το Tae Kwon Do. 

Και ‘κείνος χωρίς να το σκεφτεί απάντησε: «Να σέβεστε την οικογένειά σας, τους φίλους και γνωστούς σας, τους ανθρώπους που είναι τριγύρω σας». 

Αν δεν είναι αυτό πολιτισμός που δημιουργείται και χτίζεται εκείνη την στιγμή, τότε τι είναι;

Κλείνω εξηγώντας ότι, οι φωτογραφίες που συνοδεύουν το άρθρο είναι από την καλοκαιρινή επίσκεψη στα Κελλιά (Καλλονή, για τον διαμαρτυρόμενο φίλο μου) από έναν χορευτικό σύλλογο της Άρτας. 

Τι θυμάμαι; 

Θυμάμαι την σεμνότητα του δασκάλου (ξεχνάω δυστυχώς το όνομα του υπέροχου αυτού ανθρώπου)...

...θυμάμαι τον τρόπο που παρουσιάστηκαν οι χοροί έτσι ώστε κανείς να μην βαρεθεί και το κέφι σιγά-σιγά να ανέβει, θυμάμαι πόσο παράξενα μου φάνηκαν τα Ηπειρώτικα καταμεσής στο Αιγαίο. 

Και θυμάμαι τα λόγια ενός φίλου μουσικού που έπαιζε για χρόνια με Τούρκους, Ινδούς, Αφγανούς, Ισραηλίτες μουσικούς και μούλεγε: «Μόνον η μουσική μπορεί να ενώσει τους ανθρώπους…» εννοώντας ασφαλώς, τον πολιτισμό απ΄την δική του σκοπιά.

Τα γράφω όλα αυτά λίγες μέρες μετά την απίστευτη εκδήλωση μίσους στο Παρίσι, που μας έβαλε να αλληλοκατηγορούμαστε γιατί ο ένας έβαλε την γαλλική σημαία στο facebook κι’ ο άλλος όχι, να μετράμε και να συγκρίνουμε νεκρούς κι΄απ΄τις δυό πλευρές, λες κι΄η αγριότητα έχει πατρίδα, να σκεφτόμαστε τρόπους εκδίκησης, απάντησης, διαιώνισης του φανατισμού. 

Ο πολιτισμός είναι η απάντηση σε όλα, ο πολιτισμός που δυστυχώς τον στερούμαστε ανέκαθεν και τώρα φεύγει έξω απ΄την σφαίρα των απαιτήσεών μας.

ΕΝΑ ΣΚΑΜΝΑΚΙ

Μ’ αρέσει να φτιάχνω ιστορίες. Να βλέπω κάτι παληό και να προσπαθώ να συνθέσω μια ιστορία γύρω απ΄αυτό.

Αν έχω και την τύχη να βρω πληροφορίες για την εποχή και τον τόπο, τότε ποιος με πιάνει… 

Μπορώ να δω μπροστά μου τον μπάρμπα Μάρκο τον Γαμπά να ανεβαίνει ως το μαραγκούδικο του Πέτρου του Κανιάσου για να του παραγγείλει ένα σκαμνί για το κατοικιό στην Χαλακιά. 

Τον μπάρμπα Πέτρο να κόβει τις τάβλες, να πριονίζει, να καρφώνει, να κολλάει. 

Το σκαμνί φορτωμένο στο γαϊδούρι να σείεται στα Κακόβουλα, να ξεφορτώνεται στο κατοικιό απ΄έξω, μικρή πολυτέλεια, καθημερινή.

Μπορώ να με δω να κάθομαι στο ίδιο αυτό σκαμνί εκεί στην Χαλακιά, να τρώω σούπα με το γάλα πλάι στον Λοΐζο και να ακούω την Πασάδαινα να μας λέει την ιστορία για τον φάρο στον Πάνορμο.

Κι’ ύστερα μια μέρα να πηγαίνω ως εκεί να δω τι έχει απομείνει, πολύ πριν ο ξάδερφος το στήσει ξανά στα πόδια του, και να μαζεύω το ξεχαρβαλωμένο σκαμνί.

Μετά, με βλέπω να το διαλύω...

....να το καθαρίζω...

...να το βοηθάω με βίδες να δέσει...

...να το στοκάρω... 

...να το περνάω ένα χέρι βερνίκι. 

Να τόχω όχι σαν σκαμνί, μα σαν ένα αόρατο νήμα που με πάει πολλά χρόνια πίσω, να μπορώ να καταλάβω τελικά τι είναι αυτό που αγάπησα τόσο πολύ σ΄αυτό το νησί.

ΟΛΟΚΛΗΡΗ ΠΑΤΡΙΔΑ ΣΕ ΑΝΤΙΠΑΡΟΧΗ

Πάρτην κύριε εργολάβε μου! 
Πάρτην αυτήν που κάποτε ήταν η πατρίδα μου!

Αλλά δος μου κι εμένα έναν τόπο να μείνω. Πάρτην όλην, άσε με όμως να ζήσω. Δεν βγαίνω πιά να κουμαντάρω κοτζάμου τόπο που τον ερήμαξα με τα χέρια μου τα ίδια. 

Βλέπεις όταν ήταν φουντωμένος απ΄άκρη σ΄άκρη κι έβγαζε του θεού τα καλούδια, έσπευσα, κύριε εργολάβε μου, να ξηλώσω τα πάντα με σκοπό τα λεφτάκια της επιδότησης. 
Κι από πίσω τρέχαν οι λογαριασμοί…

Πάρε το λοιπόν το ερείπιο, γκρέμισέ το και φτιάξε το κατά πως θες εσύ. Μα άσε μου κι εμένα ένα δυαράκι να στεγάσω το τέλος μου! Ξέρεις, έχω γεράσει πιά και νιάτα δεν τρέφω μέσα μου, τα διώχνω να πανε αλλού, στους δικούς σου τόπους, να σου δουλέψουν.

Εδώ έχω ξένους πιά να δουλεύουν, ένα μεγάλο στρατόπεδο εργασίας τόχω κάμει το ρημάδι, όπου μαζεύονται όλου του κόσμου οι διωγμένοι και κάνουν ό,τι τους βρεθεί για να επιβιώσουν.  
Βλέπεις κι εκείνοι σου δώσαν αντιπαροχή την δικιά τους πατρίδα ή τους ξεσπίτωσες με το ζόρι, και τους έχω τώρα φτηνά χέρια, φοβισμένα, υποταγμενα όπου τους θελήσω, όπου δηλαδή τους θελήσεις εσύ. 

Ήταν πιο άτυχοι εκείνοι, δεν είχαν τις τράπεζές σου για να τους υποτάξουν, έβαλες και τους βομβάρδισαν. Ενώ εδώ που είμαστε κοντά θα έχεις το ίδιο αποτέλεσμα χωρίς βόμβες. Μόνο που σου πηρε λίγο περισσοτερο, άργησες να παρεις αποτελέσματα…

Ξέρεις, τούτο δω το ρημάδι ήταν αρχοντικό στα νιάτα του.

Έχει ιστορία, μαστόροι με μεράκι το στήσαν στα θεμέλια του, μη κυττάς τώρα που το παίρνεις για ένα κομμάτι ψωμί. 

Τρίφατσο, βλέπει ασία και αφρική και ευρώπη, σταυροδρόμι σωστό, καίριος κόμβος για τα μελλούμενα, μόνο που εγώ δεν έχω ποιος να το κουμαντάρει… 

Τους αγόρασες όλους, σου ξεπουλήθηκαν όλοι, τους ξεφτίλισες όλους για να τους έχεις τώρα υπερέτες στο σπιτικό που θα ετοιμάσεις.

Αντιπαροχή στο δίνω, άσε και σε μένα ένα κατιτίς, στο ισόγειο, ας μην έχω θέα, ας είμαι εδώ και κάμε ό,τι θες. 
Φοβάμαι, φοβάμαι που είδα, που μούδειξες δηλαδή, όλους αυτούς τους πρόσφυγες, οικογενειάρχες ξεσπιτωμένοι που μου μοιάζουν και με φοβίζουν, τρέμω μη χάσω και αυτό το δυαράκι που θα μου αφήσεις, τρέμω μη πάρω τους δρόμους ξανά.

 

Και πού να πας σε αυτό το απέραντο στρατόπεδο εργασίας πού’γινε η ευρώπη; 
Χέρια, φτηνά χέρια, ακάματα χέρια παντού, ακόμη και στις χώρες που έχουν ήδη σωρό φτηνά χέρια, στις χώρες-αλήτες που ξεπουλήσαν το εργατικό τους δυναμικό πάμφτηνα, ακόμη και κει τα διαθέσιμα χέρια περισσεύουν. 
Κι΄όπου περισσεύουν χέρια περισσεύει και πείνα και κει βρίσκεις εσύ και χτυπάς και παίρνεις τις πατρίδες αντιπαροχή.

Δε βλέπω νομίζεις πως ο πλούτος ο πραγματικός, το ανταλλασσόμενο αγαθό δεν είναι πιά ούτε το χρυσάφι, ούτε τα πετρέλαια, ούτε το νερό ούτε αυτά που μου δείχνεις για να κυττάω όσην ώρα εσύ καταμετράς το πραγματικό αγαθό: την ανθρώπινη εργασία, την φτηνή ανθρώπινη εργασία. 

Αυτή έγινε το πραγματικο ανταλλάξιμο αγαθό σήμερα, για να μπορούν όλο και περισσοτεροι να πεθαίνουν απαρατήρητοι, αζήτητοι στα εργοστάσιά σου και στις επιχειρήσεις σου.

Κι αν δεν είχες ακούσει την αντιπαροχή, την έμαθες τώρα. 

Μετά τον εμφύλιο το κάναμε για να βάλουμε ένα κεραμίδι πάνω απ το κεφάλι μας, να στεγάσουμε την πληγωμένη επαρχία μας, που και κει είχες βάλει το χεράκι σου ή μάλλον το βρωμοπόδαρό σου, για να ερημώσει. 

Δίναμε το σπιτάκι για να χτιστεί μεγαθήριο, εκεί που έμενε ένας να μείνουν πενήντα, είχαμε ανάγκη βλέπεις και τότε. 
Ε, τι πιο απλό, τώρα δίνουμε αντιπαροχή την πατρίδα μας την ίδια. Μόνο δώσε κάτι…