Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα τοποθεσίες. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα τοποθεσίες. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Τρίτη 18 Δεκεμβρίου 2018

Πείτε «γειά» στα Μοναστήρια...

Κάθε φορά που βλέπω κάτι από το νησί να χάνεται σκέφτομαι εκείνη την φίλη στο πανηγύρι των Αγίων Αναργύρων που με ευγενική αγανάκτηση μού είχε κάνει παρατήρηση για τον υπότιτλο του μπλογκ: "περίπατοι στο νησί που χάνεται".

"Δεν χάνεται το νησί" μου έλεγε, "εμείς που είμαστε εδώ το κρατάμε ζωντανό".  Κάναμε μια κουβέντα, προσπάθησα να της εξηγήσω, δεν ξαναβρεθήκαμε. Αυτή εδώ η ανάρτηση ας είναι η απάντηση που της οφείλω από τότε, πριν δέκα περίπου χρόνια.

Αγαπητή μου φίλη,

Πες "γεια" στα Μοναστήρια... 

...χαιρέτα τα πανέμορφα χαλάσματα, 




...τα ανάγλυφα χρώματα, 

...τους γυμνούς τοίχους, 

...τα αποκαλυμμένα μυστήρια της τέχνης των μαστόρων, 

...τις παράγωνες αυλές, 

...τους αέρινους βόλτους, 

...τα απάνεμα περπατιά, 


...τις γλυκές καμπύλες στον διάκοσμο.

Χαιρέτα αυτούς που φύγανε τραβώντας πίσω τους μια πόρτα για τελευταία φορά, 

....αφήνοντας έρημα σπίτια, έρημο τόπο, ο ένας πίσω από τον άλλον, με τον τελευταίο που έμεινε πίσω να μην καταλαβαίνει πώς έγινε και ερήμωσε το χωριό εμπρός στα μάτια του, 

...πώς έγινε και αφέθηκε να μείνει αυτό το κουφάρι σιωπηλό, με όλα του τα όργανα στην θέση τους, αλλά νεκρό γιατί δεν είχε πιά ελπίδα.

Σκέψου την τελευταία φορά που ποτίστηκε μια γλάστρα, που σκουπίστηκε ένα πάτωμα, που σφραγίστηκε ένα μπουκάλι, που σφουγγίστηκε ένα ποτήρι, που τραβήχτηκε μια καρέκλα για να κάτσει κάποιος, που ασβεστώθηκε μια αυλή, που κάπνισε ένας κάπασος, σκέψου όλα όσα γίναν για τελευταία φορά, 


...κι’ αυτές όλες τις φορές βάλ’ τες στο μυαλό σου για όσα είναι τα σπίτια στα Μοναστήρια, και τότε μόνον θάχεις το βάρος του τόπου, αυτό που είναι το βάρος των ανθρώπων των ίδιων, των κόπων, και των πόνων τους.

Και όλο αυτό φαντάσου το σαν ένα σκηνικό μέσα στο οποίο παίζεται η δική σου ζωή.

Θλίψου για λογαριασμό των μαστόρων, που δεν ήξεραν και ευτυχώς δεν έμαθαν ποτέ πώς κατέληξε ο κόπος τους, πώς ευτελίστηκε το μεράκι τους, 


...πώς η γνώση τους σωριάστηκε μέρα με τη μέρα μέχρι που έγινε ακατάληπτη πλέον από κείνους που δεν την έχουν ανάγκη, 


...περιμένοντας εκείνη τη μέρα που αυτά τα χαλάσματα θα γίνουν αξιοθέατο για κάποιους. 

Για κάποιους ξένους που θα κάνουν σαφάρι μέσα στα δρομάκια, σαφάρι ζωών και ανθρώπων που ήταν και δεν είναι πιά. 


Όχι γιατί πεθάναν, αλλά γιατί έφυγαν.

Αν θες να κάνεις μιαν ευχή, κάνε την έξω, στα χορταριασμένα μονοπάτια, ο θεός που είναι εδώ μέσα είναι μουδιασμένος, τους είδε όλους να φεύγουν δίχως να μπορεί να κάνει τίποτε απέναντι στον χρόνο.

Κι΄ άλλα θα ακολουθήσουν τον δρόμο των Μοναστηριών, κι’ άλλα ακόμη, κι’ ύστερα άλλα, μέχρι που το νησί θα μοιάζει με γριά ηθοποιό με χίλιες πλαστικές επεμβάσεις για να μοιάζει με εκείνην που θέλει το κοινό, μια που «δεν γερνάει ποτέ, που αψηφά τον χρόνο».

Κι’ όπου ακούς ανάπτυξη και επενδύσεις να τρέμεις, να τρέμεις το τίποτε που έρχεται, την πλαστογραφημένη παράδοση που πάει να δημιουργηθεί, τους ανθρώπους χωρίς μνήμη και ιστορία, το στενό μυαλό, να ανατριχιάζεις μπροστά στο νησί που ισοπεδώνεται και εξομοιώνεται με μύκονους και σαντορίνες και πάρους και νάξους που κάποτε ήταν και τώρα δεν είναι.

Ύστερα να μην ξαναμπείς σε αυτό το μπλογκ ποτέ. Δεν θα βρεις εδώ μέσα περιγραφές θριάμβων για τον αριθμό των τουριστών, ύμνους για «το ωραιότερο νησί», θαυμασμό για τις «δημιουργικές γεύσεις του νησιού», προτροπές για «ανακάλυψη του κρυφού νησιού».

Αυτοί στους οποίους απευθύνονται όλα αυτά είναι, άθελά τους, αυτοί για χάρη των οποίων καταστρέφεται το νησί.


Τετάρτη 21 Μαρτίου 2018

Ο ΦΑΡΟΣ ΣΤΗ ΛΙΒΑΔΑ

Καμιά φορά νιώθω άσχημα που ό,τι γράφω εδώ μέσα είναι γκρίνια.

Ανησυχία, δηλαδή, αλλά μέσα σε όλα τα χαρούμενα που διαβάζω τριγύρω για το νησί, για άλλους τομείς, ακούγονται σαν γκρίνια.

Ευτυχώς γκρινιάζουν κι' άλλοι. 

Να, βρήκα πρόσφατα τον Μάρκο τον Αλβέρτη, άγνωστος εντελώς για μένα και θα παρέμενε άγνωστος αν δεν γκρίνιαζε για κάτι, νάναι καλά.

Ο Μάρκος λοιπόν (και μαζί του και κάποιος Αργύρης Μωραΐτης, ούτε αυτόν τον γνωρίζω τον άνθρωπο) γκρινιάζει για τον Φάρο στη Λιβάδα, που όπου νάναι, θα τον βλέπουμε μόνον στις φωτογραφίες. 

Γιατί; 

Μα γιατί ο Φάρος στη Λιβάδα δεν είναι παραλία να πάς να ανοίξεις μπιτσόμπαρο να χώσεις και μια σαραντάδα ομπρέλες και να κονομάς. Δεν είναι καν μεζεδοπωλείο ή παραδοσιακή ταβέρνα να στείλεις κόσμο να γνωρίσει την κουζίνα του νησιού.

Φάρος είναι πανάθεμά τον και μάλιστα παλιός, κι ας είναι και δέκα μέτρα ψηλός, σαν δεύτερος όροφος αστικής πολυκατοικίας περίπου για να πάρετε τα ίσα. 

Βρίσκεται απέναντι από τη Μύκονο (είπα Μύκονος και σας τράβηξα την προσοχή), στο ακρωτήριο Παπάργυρος και είναι ο μόνος φάρος στην Τήνο που είναι προσβάσιμος από την ξηρά. 


Χτίστηκε το 1910, εφτά χρόνια μετά το αδερφάκι του στο Δύσβατο (στενό Άνδρου-Τήνου), που το αδερφάκι του όμως είναι πιό τυχερό γιατί ανακαινίστηκε πρόσφατα. Ο Φάρος είναι διώροφος και μέχρι το 1972 είχε φαροφύλακα. Ποιός νάταν, ποιό το όνομά του, αγνοώ. Σήμερα λειτουργεί με φωτοσυλλέκτες. Ναι, λειτουργεί, άμα δεν ήταν λειτουργικός θα τρέχαμε να τον επισκευάσουμε. 

Τώρα όμως είναι απλώς ετοιμόρροπος. 


Να θυμηθούμε όταν με το καλό πέσει να πάμε να κλάψουμε πάνω από την τοπική ιστορία που χάνεται. 
Δεν ειρωνεύομαι καθόλου, απλώς προτείνω να κάνουμε το ίδιο που κάναμε και με τους περιστεριώνες, τους πύργους, τα σπίτια, και τα ολόκληρα χωριά. 


Α! ξέχασα! μπορούμε όταν με το καλό πέσει ο Φάρος να πάμε να κάνουμε μια συναυλία ή μια εικαστική παρέμβαση
Αυτό να κάνουμε! Και αυτό τόχουμε κάνει. 
Θέλω να πω, έχουμε την εμπειρία του πώς αφήνουμε κάτι να παρακμάσει, να καταστραφεί και μετά να του αποδώσουμε φόρο τιμής.   


 Από δώ και κάτω ξέρω πως έχω ήδη χάσει τους μισούς αναγνώστες της ανάρτησης.

Αντί να γράψω για υπέροχες παραλίες, συγκλονιστικούς μεζέδες, μοναδικά ηλιοβασιλέματα και παραδοσιακά στενοσόκακα που ενδιαφέρουν τους τουρίστες, πάω και γράφω για Φάρους στην άκρη του κόσμου. 

Συνεχίζω όμως, απαριθμώντας μερικές από τις ζημιές που αν θέλουμε να μην έχουμε πού να κάνουμε εικαστική παρέμβαση ή συναυλία μνήμης, θα κάνουμε την βλακεία να μαζέψουμε λεφτά και να πάμε να τις επισκευάσουμε (οι φωτογραφίες είναι σε τυχαία σειρά):

1. έχουν πέσει τα επιχρίσματα των οροφών και των πλευρικών τοίχων του φάρου, οι σοβάδες δηλαδή.



2. έχουν καταρρεύσει τμήματα της λιθοδομής στις όψεις του φάρου και πάνω από το πρέκι της εισόδου.


3. υπάρχει ρωγμή πλάτους ενός εκατοστού, που διατρέχει αρκετά μέτρα στην επιφάνεια του κτιρίου.




4. όλα τα ξύλινα πρέκια των κουφωμάτων έχουν σαπίσει και έχουν πάθει ζημιές τα υπέρθυρα.



5. το δώμα του φαρόσπιτου έχει ρήγματα και σε μερικά σημεία έχει καθήσει.



6. η οροφή του παράσπιτου έχει καταρρεύσει.


7. η περίφραξη έχει και αυτή καταρρεύσει.



8. ο φάρος δεν έχει τζάμια γιατί έχουν σπάσει.



9. το κιγκλίδωμα του κλωβού του φάρου έχει καταστραφεί από την σκουριά.




Σπεύδω να καταδικάσω τους παλαιούς του νησιού που δεν έκαναν καθόλου καλή δουλειά με αποτέλεσμα να πρέπει εμείς σήμερα να τρέχουμε να διορθώνουμε τις τσαπατσουλιές τους για να μην πέσει ο Φάρος στην Λιβάδα. 


Που για να λέμε την αλήθεια τί μας κόφτει εμάς αν πέσει, οι περισσότεροι δεν έχουμε πάει ποτέ μέχρις εκεί και θα μας δοθεί μια καλή ευκαιρία άν πέσει και κάνουμε καμιά εκδήλωση με κανέναν καλλιτέγνη.


Αφήνω τον Μάρκο Αλβέρτη και τον Αργύρη Μωραΐτη στην προσπάθειά τους να μας καταστρέψουν την προοπτική μιας τέτοιας διασκέδασης με την σελίδα τους στο facebook:



και με την προσπάθεια που κάνουν να μαζέψουν κανένα φραγκάκι με συναυλίες και άλλες εκδηλώσεις.


Τέλος πλάκας. 
Αν δεν νιώσατε ντροπή με τις φωτογραφίες που είδατε, τότε ετοιμάστε τα καλά σας για συναυλία και εικαστική παρέμβαση.







Πέμπτη 5 Ιανουαρίου 2017

ΒΑΝΔΑΛΙΣΜΟΣ..;



«Βανδαλισμός είναι η σκόπιμη πρόκληση φθοράς καλλιτεχνικών δημιουργημάτων, αγαλμάτων, αρχιτεκτονημάτων».

Αυτό για να μιλάμε σε ίδια βάση. Αφήστε το να κρέμεται πάνω από το κείμενο και πάμε παρακάτω.

Αυτή είναι η πινακίδα που δείχνει κατά πού πέφτει το Ξώμποργο:


Είναι προσεγμένη, όσο προσεγμένο είναι και το Ξώμποργο σαν σημαντικός ιστορικός χώρος του νησιού. 

Ή μήπως το Ξώμποργο δεν είναι σημαντικός ιστορικός χώρος του νησιού;
Στο έμπα του χώρου ο επισκέπτης (που δεν έχει ανέβει με το αυτοκίνητο παράνομα από τον αριστερό δρόμο απ’ όπου κανονικά είναι η κάθοδος/έξοδος, αλλά πάρκαρε παρακάτω και τόκοψε με τα πόδια) συναντάει αυτά τα απομεινάρια (δεν γράφω ερείπια γιατί τα ερείπια προϋποθέτουν μια στοιχειώδη μορφή από την οποία μπορεί κανείς να καταλάβει περί τίνος επρόκειτο):


Αν έχει μια στοιχειώδη ευαισθησία, θαυμάζει το κτίσιμο του τοίχου, που από μόνο του είναι ένα έργο τέχνης, 


...παρατηρεί τους ακρογωνιαίους λίθους... 


...και κάνει τους ανάλογους συνειρμούς αν τύχει κι’ έχει διαβάσει Καινή Διαθήκη (ΙΓ ΜΑΤΘΑΙΟΥ: Ματθ. κα’ 33-42 λέγει αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· οὐδέποτε ἀνέγνωτε ἐν ταῖς γραφαῖς, λίθον ὃν ἀπε­δοκίμασαν οἱ οἰκοδομοῦντες, οὗτος ἐγενήθη εἰς κεφαλὴν γωνίας· παρὰ Κυρίου ἐγένετο αὕτη, καὶ ἔστι θαυμα­στὴ ἐν ὀφθαλμοῖς ἡμῶν;).

Μετά κάνει λίγο αριστερά και βγάζει μια «καλλιτεχνική» φωτογραφία, για να ακούει τα «Αααα!!!» όταν την δείχνει σε φίλους και γνωστούς. 


Στην συνέχεια, κάτι τον πιάνει αυτόν τον επισκέπτη και λοξοδρομεί μέσα από τα χορτάρια, ξερά το καλοκαίρι, χλωρά το χειμώνα, και ανεβαίνει πατώντας πάνω σε μεγάλους όγκους αποσπασμένους από το κτίριο στο οποίο ανήκουν τα απομεινάρια, και με έκπληξη πέφτει επάνω σε δύο αρχαίους κίονες. 


Σκέφτεται πως είναι μέλη κάποιου αρχαίου ναού που στην συνέχεια χρησιμοποιήθηκαν για να κτιστεί ένας...  Α! μάλιστα, ναός, εκκλησία πρέπει νάταν τούτο δώ! συμπεραίνει και χαίρεται που μοιράζεται λίγη από την χαρά των αρχαιολόγων όταν καταλήγουν σε κάποιο συμπέρασμα.

Ε, ναι, για κοίτα κει, λέει στον εαυτό του, εκείνα τα θεόρατα παράθυρα με τα υπέροχα τόξα! 


Και κείνο που μόλις προσπέρασα πρέπει να είναι κάποιος εσωτερικός βόλτος...


...για δες πώς κρατάει ο σοβάς τόσα χρόνια! 


Πόσα άραγε; 
Περίπου 290 χρόνια είναι η απάντηση, αλλά, δεν το ξέρει ο επισκέπτης ακόμα, θα το μάθει όταν γυρίσει σπίτι του και ψάξει τα αρχεία της Καθολικής Εκκλησίας στο διαδίκτυο. 
Επίσης, στον ίδιο ιστοχώρο θα μάθει ότι, ο ναός που πάνω του τώρα πατάει, κατέρρευσε το 1947

Ο επισκέπτης θλίβεται, όπως και κάθε φορά που βρίσκεται μπροστά σε κάτι που θα μπορούσε νάχει σωθεί και αφέθηκε να ρημάξει. 


Αναρωτιέται, τι είναι αυτό που δίνει αξία στα πράγματα των παρελθόντων ετών, ακούει μέσα στο μυαλό του διάφορες απαντήσεις, που εμείς δεν μπορούμε να τις ακούσουμε γιατί δεν έχουμε τρόπο να μπούμε μέσα εκεί, μπορεί όμως ο καθένας να δώσει για τον εαυτό του τις απαντήσεις που του ταιριάζουν, ανάλογα πάντα με τον εαυτό που διαθέτει.

Ένα ερώτημα παραμένει, κοινό για όλους: 
πώς αφήνεται μια εκκλησία να αφανιστεί από έναν ιστορικό χώρο;


Περνάει μερικά λεπτά ακόμη, και αποφασίζει πως δεν θέλει να πάει παραπάνω, αρκετά είδε. 
Εύχεται να είχε έναν τρόπο να δει τον ναό όπως ήταν όταν έστεκε ακόμη.


Σκαρφαλώνει φεύγοντας σε μια μάντρα να βγάλει μια φωτογραφία και συναντάει τους πιο γλυκούς κατοίκους του νησιού, που όμως δεν έχουν απαντήσεις στα ερωτήματά του, και πάει για το αυτοκίνητο. 

Όμως, η βόλτα δεν τελειώνει εδώ. Ο επισκέπτης κοιτάει πέρα. 

Τί τόθελε...

Βλέπει ένα ξωκκλήσι να στέκει πάνω σε ένα περίεργο, μετα-αποκαλυπτικό σκηνικό:


Ένα ξωκκλήσι χτισμένο πάνω σε μπάζα; 
Ή ένα ξωκκλήσι που μετά ρίξανε μπάζα τριγύρω του; Στην πρώτη περίπτωση, ο τιμώμενος άγιος μάλλον θα είναι ο προστάτης των μπάζων, σκέφτεται.
Μα τι βέβηλες σκέψεις πάει και κάνει ο επισκέπτης τούτος δω! 
Σαν πολύ θάρρος πήρε, ο επισκέπτης των είκοσι ημερών, άκου «προστάτης των μπάζων!» δεν ντρέπεται καθόλου;

Στην δεύτερη περίπτωση, υποθέτει ότι τα μπάζα τα ρίξαν εκεί για να αγιάσουν. Κι΄άλλη βέβηλη σκέψη! Ε, μα δεν υποφέρεται τέλος πάντων!

Ή τα ρίξανε κάποιοι καλοί άνθρωποι για να σταθεροποιήσουν το χώμα και να μην υποχωρήσει με τις πρώτες βροχές. 

Αυτό είναι! 
Το βρήκε ο επισκέπτης, και χαίρεται με την χαρά του αρχαιολόγου για δεύτερη φορά μέσα σε μια βόλτα. Δεν μπορεί κάτι τέτοιο να έγινε χωρίς σέβας στον περιβάλλοντα χώρο, είχε σίγουρα μια σκοπιμότητα μια τέτοια κίνηση. Ναι, σίγουρα αυτό είναι.

Ήσυχος ο επισκέπτης που κατάφερε να πείσει τον βέβηλο εαυτό του για το ωφέλιμο των μπάζων, αναχωρεί.

Μια σκέψη όμως τον τυρρανάει όση ώρα οδηγεί: είναι βανδαλισμός μόνον το να καταστρέφεις κάτι σκόπιμα
Ή και να το καταστρέφεις με την ασέβειά σου; 
Ή και με την αδιαφορία σου για τον τόπο και για την ιστορικότητά του; 

Δεν ξέρει ο επισκέπτης, δεν μπορεί να βγάλει συμπεράσματα. 

Βλέπει στο διαδίκτυο βανδαλισμούς...


...και οι απορίες του πληθαίνουν: 
ποιός είναι ο πραγματικός βανδαλισμός; 
από πού πηγάζει; 
τί τον γεννάει;
τί τον θρέφει; 



Ίσως, μόλις γυρίσει στη Μεγάλη Τσιμεντένια Πόλη, πρέπει να πάει σε κάποια ημερίδα, όπου ειδήμονες θα συζητήσουν το παρελθόν και το μέλλον, θα δείξουν εικόνες με το πριν και το μετά, θα τεκμηριώσουν, θα συμπεράνουν, θα ανταλλάξουν χειραψίες, θα φωτογραφηθούν. 


Την ίδια ώρα μνημεία θα καταρρέουν μέσα σε έναν πάταγο έλλειψης στόχων και δέους για αυτό που λέγεται πατρίδα, τόπος.

Ο επισκέπτης δεν απελπίζεται. Γιατί έχει αφήσει για το τέλος μια εικόνα ελπίδας...

...μια εικόνα μπαλαντέρ, που κάποια στιγμή το νησί θα πρέπει να αποφασίσει να παίξει.


Υπόμνημα:
(με τονισμένους χαρακτήρες τα γεγονότα που αφορούν τον γκρεμισμένο ναό):

1207 Η Τήνος περνάει στην βενετσιάνικη κατοχή.

1390 Πεθαίνει ο τελευταίος των Γκίζηδων, ο Βαρθολομαίος Γ΄, χωρίς κληρονόμους. Τέλος της δυναστείας των Γκίζηδων. Η Τήνος περνάει στην άμεση προστασία της Βενετίας.

1430 Εγκατάσταση στην Τήνο νέου βενετού διοικητή, με την επωνυμία «Ρέκτορας Τήνου και Μυκόνου».

1537 Ο Χαϊρεντίν Βαρβαρόσσας κυριεύει την Τήνο και άλλα νησιά των Κυκλάδων για λογαριασμό του Σουλτάνου. Ένα χρόνο μετά, οι βενετοί επιστρέφουν και πάλι κυρίαρχοι στην Τήνο.

1663 Εγκατάσταση των Πατέρων Ιησουϊτών στην Τήνο. Πρώτος ιησουΐτης στην Τήνο, είναι ο τήνιος π. Μιχαήλ Αλβερτίνι.

1682 Με έγγραφό του (1.7.1682), ο Βαπτιστής Σκούταρης παραχωρεί στους Πατέρες Ιησουΐτες για χρήση τον ιδιωτικό του ναό της Αγίας Σοφίας.

1697 Ο ίδιος Βαπτιστής Σκούταρης, με νέο έγγραφό του (21.2.1967), δωρίζει στους Πατέρες Ιησουΐτες το ναό της Αγίας Σοφίας.

1722 Ο καθολικός επίσκοπος Τήνου παραχωρεί στους Ιησουΐτες (26.1.1722) το ναό της Αγίας Αικατερίνης, στο Borgo, και εγκαθίστανται εκεί, ενώ δεν αποδέχτηκαν το ναό που η Ρώμη τους παραχωρούσε για να εγκατασταθούν στα Λουτρά.

1724 Δίπλα στο ναό της Αγίας Αικατερίνης κτίζεται ο ναός που υπάρχει σήμερα.

1725 Κτίζεται ο καθεδρικός ναός στο Εξώμβουργο, αφιερωμένος στον άγιο Ιωάννη τον Βαπτιστή

1828 Καταγράφεται για πρώτη φορά η ύπαρξη του ορθόδοξου ναού της Αγίας Ελεούσας (ανήκε στον Ιωάννη Μαριζέλο, σήμερα ανήκει στο Ίδρυμα της Ευαγγελιστρίας). Δεν καταγράφεται ακόμη ο ναΐσκος του Αγίου Μηνά

1837 Οι πατέρες Ιησουΐτες εγκαθίστανται στο ιδιόκτητο μοναστήρι, στα Λουτρά. Μοναστήρι και ναός είναι αφιερωμένα στον άγιο Ιωσήφ. Τελευταίος ιησουΐτης στο Εξώμβουργο είναι ο π. Κουτσίνσκι (κατέβηκε στα Λουτρά το 1846).

1865 Ο ναός του Αγίου Ιωάννου του Βαπτιστού, στο Εξώμβουργο, παύει να λειτουργεί ως μητροπολιτικός ναός του επισκόπου Τήνου, ο οποίος έχει πλέον εγκατασταθεί οριστικά στην Ξινάρα.

1895 Από τους πατέρες Ιησουΐτες επισκευάζεται ο ναός της Αγίας Αικατερίνης και μετονομάζεται: ναός της Ιεράς Καρδίας του Ιησού. Πρωτεργάτες της νέας αυτής επισκευής είναι οι ππ. Ρωμάνο και Δέστρο.

1900 Από τον επίσκοπο Φραγκίσκο di Mento και με μεγάλη συρροή πιστών, εγκαινιάζεται (4 Νοεμβρίου 1900) ο μαρμάρινος σταυρός που στήθηκε, με τη φροντίδα των Ιησουϊτών, στην κορυφή του βουνού.


1920 Πεθαίνει ο π. Αλοΰσιος Δέστρο και ο ναός της Ιεράς Καρδίας του Ιησού, στο Εξώμβουργο, εγκαταλείπεται.

1940 Φθάνει στην Τήνο ο π. Δομίνικος Βουτσίνος.

1941 Η κοινότητα των Ιησουϊτών της Τήνου (Λουτρά) αποφασίζει την ανακαίνιση του ναού της Ιεράς Καρδίας του Ιησού στο Εξώμβουργο και αναθέτουν το έργο στον π. Δομίνικο Βουτσίνο. Πρωτεργάτης της ανακαίνισης είναι ο Βλάσιος Πέτοβιτς. Τα εγκαίνια γίνονται κατά την εορτή του Χριστού Βασιλέα, του ιδίου έτους (τελευταία Κυριακή Οκτωβρίου).

1947 Κατέρρευσε ο ναός του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου στο Εξώμβουργο, πρώην καθεδρικός ναός του καθολικού επισκόπου Τήνου.

1951 Κατά την πανήγυρη του ναού, γίνονται τα εγκαίνια του Ηρώου των Πεσόντων Ελλήνων Καθολικών κατά τους Α΄ και Β΄ παγκοσμίους πολέμους καθώς και κατά τον εμφύλιο πόλεμο (συνολική περίοδος 1912-1950). Περιλαμβάνει 327 ονόματα. Το μνημείο είναι έργο του τήνιου γλύπτη Ιωάννη Φιλιππότη.

1958 Με φροντίδα και έξοδα της Εκκλησίας, φτιάχνεται ο δρόμος και το πρώτο αυτοκίνητο έφθασε στην αυλή του ναού (το ταξί του Αντωνίου Κορινθίου).

1968 Η ηλεκτροδότηση της ΔΕΗ φθάνει στο Εξώμβουργο.

1970 Φθάνει στο Εξώμβουργο το πρώτο λεω-φορείο.

1972 Το Εξώμβουργο συνδέεται με το τηλέφωνο (ΟΤΕ).

ΚΑΛΩΣ ΗΡΘΕ ΤΟ ΔΟΛΛΑΡΙΟ !

Αγαπητοί τουρίστες, Αρχικώς, καλώς ήρθατε στο νησί μας!  Που σε λίγα χρόνια, αν όλα πάνε καλά, θα είναι ολόϊδιο με όλα τα άλλα νησιά των Κυκ...