Να σου δείξω τ' όνειρό μου..;

Είμαι, λέει, στην Τήνο...

Κι' αυτό είναι παράξενο από μόνο του. 
Δεν βλέπω σχεδόν ποτέ την Τήνο στον ύπνο μου... 

Μα τώρα είμαι εκεί και είναι σαν το Ξώμποργο, λέει, νά είναι ένα Ηφαίστειο και δεν βγάζει λάβα απόμέσα του, αλλά σύννεφα...

 ...τα σύννεφα που στέκουν από πάνω του, τα βγάζει το ίδιο το βουνό!
Και εγώ να στέκω κι' όλο να προσπαθώ να θυμηθώ πώς βρέθηκα εδώ...

Είμαι παιδί, λέει, σα να 'δωσα μιά και να πήδηξα όλα αυτά τα χρόνια από τώρα μέχρι τα έντεκά μου και βαδίζω σ΄ένα χώμα, που δεν κατασταλάζει στιγμή η σκόνη του και μπατσίζω τον αέρα μ΄ένα λιανοκάλαμο...

Και λέω, "Δεν γίνεται να χαθήκαν όλοι οι ανθρώποι από δω πέρα....
Δε μπορεί να βρέθηκα από μονάχος μου εδώ..."

Κι΄ ύστερα θυμάμαι πως ήρθα για καλοκαίρι και πως το καλοκαίρι ήταν ψεύτικο σαν εκείνα της διαφήμισης, στεγνό κι΄άοσμο και θέλησα, λέει, να φύγω απ΄αυτό.

Και βρέθηκα, λέει, μετά απ΄έξω από μια εκκλησιά και κόσμος αναδευόταν στις καμάρες της...

...και λέγαν όλοι "Πού είν' ο Άγιος να μας σώσει; Να δει τί μπορεί να κάνει πριν η φθορά τον αφανίσει κι΄αυτόν..."

Φωνή δεν άκουγες πέρα, μόνο ένα βουνό σε μια κίτρινη φωτογραφία σάλευε στον αέρα μα ο ήχος της είχε σβηστεί.

Κι' από κάτι σπίτια, λέει, έρχονταν τραγούδια μα ανθρώποι πουθενά... 

Κι΄ άμα πήγα κοντά να δω από πού ερχόνταν οι φωνές, δεν είχα, λέει, μάτια, μα μιά κάμερα μού διάβαζε το δρόμο μέσα στα στενά...  

...κι΄όλο έτρεχα να προφτάσω.
Μα σαν μπήκα στο σπίτι οι φωνές κοπήκαν και τα τραγούδια έπαψαν για μιάς...

 ...η πυροστιά είχε σβήσει από χρόνια, το τραπέζι ξέστρωτο και οι θυρίδες άδειες χλευάζαν την προσμονή μου...

Θυμήθηκα τον Ήλιο να βγαίνει πάνω απ΄τα Κελλιά κι΄ήταν η Κολυμπήθρα μια ανεξήγητη πινελιά στο βάθος κι΄είπα  
"Μα πού βουτάμε σε τόσο λίγη θάλασσα..;"

 

 "Πώς βρέθηκα εδώ..;" αναρωτιέμουνα συνέχεια και είπα "Λές να΄ναι δικό μου έργο τ' άδεια κοφίνια ΄κει πέρα; 

 

...λες να γύρισα μόλις απ΄την πούληση και να πρέπει να ξεκουραστώ, να ξαποστάσω για να σβήσει ο εφιάλτης..;" 

Μα ύστερα ήρθε, λέει, μια φωτιά κι' έκαιγε, έκαιγε, έκαιγε...

 
...και στο τέλος έβλεπα μια εικόνα σαν εκείνες όλης της Ελλάδας...

 
...και δεν έβγαζα νόημα κι΄είπα μέσα μου "Μα είμαι μικρός, τί περιμένω να καταλάβω απ΄τον κόσμο των μεγάλων..! Αυτοί ξέρουν καλύτερα απ΄όλους και της φωτιάς το λόγο και της ερήμωσης! Πάψε, λοιπόν!"

Μα εγώ, λέει, δεν ήθελα να πιστέψω πως κάποτε κι' αυτό...

 ...μπορεί να γίνει στάχτη κι΄ας είναι γι΄άλλους ένας ξερότοπος σαν τον κυττάς απ΄το καράβι...
Κι΄άκουσα, λέει, ένα γέλιο κι΄ένα λιπόσαρκο χέρι μου΄δειξε ένα έρημο κατ΄κιό...

...και μια φωνή πού' μοιαζε με τη δική μου είπε... 

"Είναι παληό και το πήρε ο Χρόνος να το γλυτώσει απ΄ την λύπηση..."

Και θυμήθηκα να γυρίσω να κυττάξω πίσω, να θυμούμαι από πού ήρθα ως εδώ κι΄ήταν ένα ξωκκλήσι πού΄βγαινε απ΄τα σύννεφα...

...μα άνθρωπος πουθενά...  





 

ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ Ο ΑΓΙΟΣ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΑΣ; ΟΕΟ;;;

"Η μελέτη που ανατέθηκε από το ΥΠΠΟΑ -παρουσιάστηκε από τη Γ.Γ. Πολιτισμού κα Μενδώνη, στο σεμινάριο για το ΕΣΠΑ, στις 28 Αυγούστου- και αφορά στην οικονομική διάσταση του Πολιτισμού στην τοπική και περιφερειακή ανάπτυξη, απέδειξε ότι:
Α. Ο πολιτιστικός τομέας σε επίπεδο Ε.Ε. συνέβαλε κατά 4,5% στο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της.
Β. Ένα ευρώ επένδυση σε έργα Πολιτισμού σημαίνει 3,44 ευρώ στην πραγματική οικονομία.

Επομένως, οι επενδύσεις στον πολιτισμό συνιστούν κινητήρια δύναμη της οικονομίας, δημιουργώντας θέσεις εργασίας και ενθαρρύνοντας ιδιωτικές επενδύσεις."

Γιατί το βάζω αυτό σε ένα άρθρο για ένα πρόβλημα;;

 Γιατί ο τόπος και η ιστορία του είναι ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ!

Που είναι σε όλες τις λεπτομέρειες τριγύρω μας και που δυσκολευόμαστε να εξηγήσουμε αυτό το απλό πράγμα, δυσκολευόμαστε να το συνειδητοποιήσουμε.

Η κάθε πέτρα, το κάθε καταστέγι, το κάθε δρομαράκι είναι η ιστορία του τόπου. 
Δεν φτάνω μέχρι τους περιστεριώνες και το Ξώμποργο και τα χωριά αυτά καθ΄εαυτά γιατί αυτά ακόμη και ο πιό ηλίθιος καταλαβαίνει πως έχουν σημασία.

Πάω στα μικρά, τα απαρατήρητα που ολοκληρώνουν την εικόνα. 
Φανταστείτε την Τήνο χωρίς πεζούλες. 
Φανταστείτε την χωρίς μονοπάτια, μάντρες, καταστέγια. 
Το νησί είναι λειψό χωρίς αυτά.

Και φανταστείτε τώρα πως μπαίνετε σε ένα εξωκκλήσι, ας πούμε στον Άγιο Παντελεήμονα στον Λιντάδο και αντί για την εικόνα του τιμώμενου Αγίου δεν βρίσκετε τίποτε.

Ακριβέστερα, έρχεστε αντιμέτωποι με μιαν εικόνα προφανώς φρεσκοαγορασμένη, σε μια φτηνή κορνίζα, από εκείνες του σωρού. 

Το εξωκκλήσι προφανώς τάχει τα χρονάκια του και αυτά τα χρονάκια είναι και ο λόγος εξάλλου που θα έκανε κάποιος τον κόπο να πάει ως εκεί.  
Ενώ η εικόνα του τιμώμενου αγίου, είναι μια φτηνή εκτύπωση, που μάλλον δεν ταιριάζει με το "σκηνικό". 

Τί τρέχει; 
Μήπως κάποιος ανέλαβε να διασώσει τις εικόνες των εξωκκλησιών, να τις μαζέψει και να τις ασφαλίσει στην κεντρική εκκλησία της κοινότητας ή, ακόμη καλύτερα, να τις τοποθετήσει σε κάποιο εκθετήριο σαν κειμήλια της ιστορίας του νησιού;

Μπααααα....

Απλώς, ένα κομμάτι της ιστορίας έχει χαθεί και έχει διαστρεβλωθεί.

Η εικόνα ήταν εκεί έως το καλοκαίρι του 2009, όπως φαίνεται και στις ημερομηνίες των φωτογραφιών (που τότε έκανα το «λάθος» και άφηνα να τυπώνονται οι ημερομηνίες) και μετά έπαψε να είναι.

Κάποιος αφαίρεσε την εικόνα και δεν την ξαναείδαμε έκτοτε...

Το καλοκαίρι του 2009, την ημέρα που τραβήχτηκε η φωτογραφία, ο παπάς που ιερουργούσε δεν ήταν ο πατέρας-Αντώνης, απ΄όσο η ασθενής μου μνήμη ανακαλεί.

Το ερώτημα που προκύπτει, λοιπόν, είναι αυτό του τίτλου: 

«ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ Ο ΑΓΙΟΣ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΑΣ;;;»

Εύχομαι σύντομα να λάβω μιαν απάντηση που να με κάνει να ανακαλέσω, να κλείσω την ανάρτηση με μια ενημέρωση που θα ενημερώνει όλους όσους την διάβασαν ότι η εικόνα είναι στην τάδε θέση, ότι γνωρίζουμε τέλος πάντων πως είναι ασφαλής.

Μέχρι τότε, θα συνεχίσω να φωνάζω το αυτονόητο, ότι δηλαδή, οι καιροί που τα εξωκκλήσια μπορούσαν να μένουν αφύλακτα έχουν παρέλθει και δεν πρόκειται να ξανάρθουν.  
Έστω και αν οι εικόνες δεν έχουν άλλη αξία εκτός από την ιστορική, με την πολύ στενή έννοια του όρου, και την συναισθηματική, ΕΠΕΙΓΕΙ να γίνει μια καταγραφή των εικόνων των εξωκκλησιών, να γίνουν πρόχειρα αρχικώς αντίγραφα και να αντικαταστήσουν τις εικόνες που θα συγκεντρωθούν στην έδρα της κοινότητας για να τοποθετηθούν σε ένα εκθετήριο, ασφαλείς όχι μόνον από κλοπή αλλά και από τις καρικές συνθήκες.

ΤΟ ΠΑΖΑΡΑΚΙ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ...

Ήδη αρχίζει και στήνεται το «Παζαράκι της Αμφίπολης» ή τουλάχιστον, σχεδιάζεται από τους εμποράκους της «πατρίδας» η αρπαχτή της περιοχής, το στήσιμο του αναμενόμενου διαρκούς πανηγυριού.

Βλέπω να στήνονται, σε μια νύχτα μέσα, μαγαζάκια αναμνηστικών με γύψινα αντίγραφα του Τύμβου, 

...των Καρυάτιδων και των Σφιγγών (Ωπ! μήπως έπρεπε να πω «Των Σφίγγων»;;; αυτό το «Σφιγγών» ακούγεται πολύ καθαρευουσιάνικο στα προοδευτικά αυτιά μας...), καφετέριες με φρεντοτσίνο και εσπρέσο φρέντο, σουβλατζίδικα με παραδοσιακά πιτόγυρα,  

 ...τουριστικά παντοπωλεία με καπέλα, γυαλιά ηλίου, σουγιαδάκια με χαραγμένα ομηρικά αποφθέγματα, 

...πλαστικά τσολιαδάκια και αρχαίους ήρωες υπό κλίμακα, 

...«παραδοσικές» χυλοπίτες, τραχανά, μαρμελάδες και γλυκά κουταλιού φτιαγμένα με φρούτα εισαγωγής σε βιομηχανίες χιλιόμετρα μακρυά από το σημείο πώλησης... 

Τρίβουν τα χέρια τους τριγύρω στην Αμφίπολη. 

«Φτιαχτήκαμε! Δεν θα χρειαστεί να στείλουμε τα παιδιά σε σχολές και πανεπιστήμια, παρά μόνον σε κανένα φροντιστήριο...

 ...για τίποτε αγγλικούλια, τίποτε γαλλικούλια, άντε και τίποτε γερμανικούλια... Άνοιχτου ένα μαγαζάκι του παιδιού και καζάντησε! Κι΄έπειτα χέστηκα εγώ για το ποιός ήταν θαμμένος ‘κει μέσα..! 
Ιστορία; Α! Όλα κι΄όλα! Αυτά είναι χρυσαυγίτικα πράματα! 
Όποιος θέλει έρχεται, βλέπει, αγοράζει το βιβλιαράκι και μαθαίνει. Αλλά, να κάτσω εγώ σαν τον κάθε πατριδοκάπηλο να πιπιλάω περί προγόνων και ένδοξης ιστορίας, δεν υπάρχει περίπτωση!»

Μετά από λίγους μήνες, κάτι ο Λιακόπουλος, κάτι η απλή φαντασία και  η λατρεία μας για τα συνωμοσιολογικά,
θα κυκλοφορήσουν και οι απαραίτητοι αστικοί μύθοι: 

«Ψέμματα είπαν! ο Αλέξανδρος ήταν θαμμένος εδώ και το κρύβουν! Σου λέει, άστους να μη το παίρνουν πάνω τους! Καλέ, τους είδαν που μια νύχτα έβγαλαν ένα μεγάλο κιβώτιο, το φορτώσαν σε μια νταλίκα και το πήγαν ένας Θεός ξέρει πού... Τον Αλέξανδρο είχε μέσα και τον έκρυψαν!»

Και θα περνάει η ζωή σαν ξαναειδωμένη ταινία, με τον έναν να χλευάζει τον άλλον, με ανεξέλεγκτη χολή δεξιά κι΄αριστερά, με περισπούδαστες αναλύσεις και μνημειώδεις αντιπαραθέσεις, ώσπου να πάρει η περιοχή τον δρόμο της όπως όλες οι άλλες "τουριστικές ατραξιόν" της χώρας μας.

Δεν θέλω άλλο. 

Δεν θέλω ούτε Αμφίπολη, ουτε Ακροπόλεις, ούτε Δημητσάνα, ούτε Δελφούς, ούτε Μυκήνες, ούτε Κνωσσό. Φροντίζω να επισκέπτομαι τους τόπους αυτούς όταν είναι χειμώνας και δεν υπάρχει ψυχή τριγύρω και, κυρίως, όταν είναι κλειστά τα μαγαζάκια του πολιτιστικού τρόμου, αυτά που η εκάστοτε κυβέρνηση περήφανη περιγράφει ως «τουριστική οικονομία»...

Δεν θέλω άλλο «τουριστικό προϊόν». 

Το τρέμω όπως ο διάολος το λιβάνι, το σιχαίνομαι σαν την πιό μιαρή πηγή διχόνοιας. 

Δεν έχουμε ταυτότητα σαν λαός. 

Την αφήσαμε με τρόπο να μας πέσει όταν βγάζαμε τα κλειδιά της Μερσεντές και της μεζονέτας. 

Για εμάς, κάθε τι σαν τα ευρήματα της Αμφίπολης είναι μέγιστο κακό: νιώθουμε πως μας μειώνει σαν σύγχρονους, φοβόμαστε πως μας κάνει ρατσιστές, μας αφήνει άφωνους μέσα στην τρομακτική άγνοιά μας για όλα όσα δεν θελήσαμε να μάθουμε.

Γι΄αυτό μία μόνον συμβουλή έχω προς τους αρμοδίους:  

Σκεπάστε τα ευρήματα της Αμφίπολης γρήγορα, βρείτε μιάν αφορμή και κρύψτε τα όπως μπορείτε! 
Ακόμη και ολόκληρη την πόλη να βρείτε, κρύφτε την!

Χειρότερους θα μας κάνει, παρά καλύτερους... 

 

ΜΙΚΡΗ ΒΟΛΤΑ, ΜΕΓΑΛΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ...

Για μια στιγμή, ο χρόνος μοιάζει να πήζει τριγύρω μου, στερεοποιημένος σε μιαν αόρατη μάζα που με τυλίγει ασφυκτικά, δεν αφήνει να κάνω βήμα, 
«Μείνε, δεν προλαβαίνεις», ψιθυρίζει, «Μείνε...» 

Κλείνω τα αυτιά μου, φοράω το σακκίδιο, πιάνω το ραβδί, κινάω με αργά βήματα, οι ανάσες δεν βρίσκουν δρόμο ως μέσα... 

Κι΄ύστερα, μόλις πατήσω το μονοπάτι, 

...μόλις με τριγυρίσει η Τήνος, ο χρόνος αλλάζει, γίνεται φίλος και απαλά με κρατάει στην απαλάμη του επάνω, τα πόδια μου πετάνε, θα μπορούσα να περπατάω όλη μέρα μέσα σε πρωινά χωριά με χρώματα που μαγνητίζουν... 

...πλάι σε καμουφλαρισμένες απειλές, 

...τριγυρισμένος από απίστευτα κοσμήματα,

...που ρημάζουν ...

...το’ να δίπλα στ’άλλο,  

 

 ...έξω απ'το οπτικό πεδίο των επισκεπτών του νησιού,

...που θα φύγουν απ΄το νησί μην ξέροντας τί κρύβεται στην ράχη του,

 ...έκπληκτος από αθέατα ξωκκλήσια,

...στων οποίων την άγρυπνη έννοια...

...έχεις την εντύπωση πως στηρίζεται όλο τούτο το εύθραυστο νησί.

 

Το νησί που κουβαλήθηκε στην πλάτη αυτωνών, 

...και καλλιεργήθηκε στη ράχη αυτωνών, 

...που σήμερα δίχως να το ξέρουν ανήκουν σε έναν υπαίθριο ζωολογικό κήπο μαζί με όλα τα υπόλοιπα σύνεργα δουλειάς, που κι΄αυτά έγιναν μουσειακά είδη, 

...κι΄αυτά πάλι δίπλα σε μοναδικής σύλληψης σουρρεαλιστικές απόψεις. 

Όλη η διαδρομή αποσταγμένη σ΄ένα διάφανο ρακί, 

...ανάμεσα σε μπολιασμένα δεντρά 

...φορτωμένα καρπό. 

Όλη η διαδρομή ξερή και πυρωμένη, το μονοπάτι να πετάει πάνω απ΄το Κάτω Κλείσμα, 

...με δίχρωμα (δίπετρα θάπρεπε να πω) καταστέγια, 

...με τους γνωστούς Βράχους-Φύλακες του Τηνιακού τοπίου. 

Κάπου σ΄όλο τούτο το σιωπηλό τοπίο παίρνει το μάτι σου κι΄έναν ξωμάχο, 

,,,και λές, 
«Μα τί κάνει..; Δεν ξέρει πως είναι όλα χαμένα..; Ας του πει κάποιος να τα παρατήσει γρήγορα, να τρέξει στην Χώρα να ζητήσει να μάθει πού ζητάνε καμαριέρηδες και αχθοφόρους, ειδάλλως θα πεινάσει... 
Πές του ν΄αφήσει την Γη ήσυχη, την κούρασε πιά και το μόνο που θέλει κι΄αυτή είναι να αφεθεί να γίνει τσιμέντο κι΄ενοικιαζόμενα και ικριώματα που θα ανεμίζουν άσκοπα, να γλυτώνει το γρηγορότερο από την φοβερότερη αγωνία, αυτήν της ελπίδας...»

Κάπου πέρα παίρνει το μάτι σου κι΄άλλον έναν, σκύβεις το κεφάλι για τη στιγμή που τούκλεψες, αυτός μόνος πάνω στο φιλαράκο του, μια εικόνα στα αζήτητα, εσύ θεατής μιάς ζωής που δεν είχες τα κότσια να πορευτείς.

Πού είναι οι άλλοι; 

Στην παραλία. 

Καλοκαίρι βλέπεις κι’ είναι όλοι δίπλα στην θάλασσα, ξέρεις έχει μια εξαγνιστική δύναμη και τα περιοδικά λένε πως "μεταδίδει ενέργεια", πως "βελτιώνει την αύρα", πως πρέπει απαραιτήτως "να φοράμε πορτοκαλί μαγιώ για να παίρνουμε όσο πιό πολλή ενέργεια απ΄τον ήλιο!" 

Ναι, οι Κυκλάδες είχαν πολύ κόσμο φέτος, είπε η τηλεόραση πως το νησί βούλιαξε, του χρόνου θάχει ακόμη περισσότερο, θα πήξουν οι παραλίες! 

Σεις πάλι πούχετε περπατήσει το νησί, ξέρετε πως στις παραλίες παίζεται μια Οδύσσεια, 

γεμάτη ναυαγούς της πόλης, ταξιδευτές της παιδικής ηλικίας, αναζητητές μιας Κίρκης που θα τους κρατήσει για καιρό μακρυά απ΄την θανάσιμη σκουριά της καθημερινότητας. 

Ενώ εδώ μέσα, στην ενδοχώρα, παίζεται μια Ιλιάδα. 

Ένας βαθειά εσωτερικός αγώνας, μια μάχη αδυσώπητη απέναντι στην αδιαφορία και την Λήθη, ενάντια στην φθορά και την απώλεια, με απειλητικό Δούρειο Ίππο την Ανάγκη, που αργά ή γρήγορα θα λυγίσει κάθε πολιορκούμενο.