Στραγάλια;
Πετάξου μέχρι το ξηροκαρπάδικο και πάρε ένα τέταρτο!
Θάρθουν το βράδυ κάτι φίλοι να δοκιμάσουμε το καινούργιο ρακί και θέλει στραγαλάκι...
Τότε όμως, σε 'κείνα τα χρόνια..;
Στο κομμάτι του νησιού που έχει χαθεί, γιατί κομμάτι του νησιού είναι και η παράδοσή του, υπήρχε και ο τρόπος για να φτιάξεις στραγάλια μιας και η τσατσα-Καρμέλα δεν πούλαγε στραγάλια μα ούτε και κανένας άλλος...
Γιατί τί είναι κύριέ μου τα στραγάλια;
Ερωτώ: τί είναι;
Απάντησις: ρεβύθια είναι!
Μάλιστα, ρεβύθια ξεροψημένα!
Κι΄όχι άντε τα βάλαμε, τα ψήσαμε όπως-όπως και περιμένουμε να φάμε στραγάλι...
Δεν γίνεται έτσι!
Πρώτα παίρνουμε καλής ποιότητας ρεβύθια, από τα βραστερά, που λένε στην λαϊκή. Κι΄αυτό γιατί πρέπει να μπορούν να αφυδατωθούν χωρίς να πετσιάσουν.
Μετά φτιάχνουμε ένα τζακάκι, μικρό, τοσοδά, με δυό-τρία τούβλα και έναν καμπαρέ από πάνω με κάμποση άμμο από την θάλασσα.
Τη δική μου, κατόπιν σαφούς εντολής της κυρα-Αντέλας την μάζεψα από την Κολυμπήθρα γιατί η άλλη απ΄τον Άγιο Ρωμανό είναι ψιλή και δεν φεύγει μετά το ψήσιμο. Έτσι είπε, έτσι έκανα γιατί ποιός αντέχει τις φωνές μετά...
Κάτω απ΄το τζακάκι, λοιπόν, ανάψαμε φωτιά και αφήσαμε την άμμο να κάψει καλά, να πυρώσει.
Μόλις έκαψε η άμμο, προσθέσαμε τα ρεβύθια.
Λίγα-λίγα κι΄όχι όλα μονοκοπανιά για να μπορούν να ανακατεύονται,
...νάρχονται τα πάνω κάτω και να ψένονται ομοιόμορφα.
Εκεί στη μέση του ψησίματος να περιμένετε τις πρώτες αποστασίες.
Ορισμένα ρεβύθια, πιθανώς τα πιό ατίθασα, αρχίζουν και θορυβούν και πετάγονται έξω από τον καμπαρέ.
Εδώ να διευκρινήσω ότι δεν χρειάζεται απαραιτήτως καμπαρές, αρκεί κι΄ένα απλό ταψί της κουζίνας.
Πετάγονται, που λες, τα ρεβύθια και σκορπούν τριγύρω. Το λάθος είναι να θελήσεις να γυρίσεις πίσω στο μαντρί τα ανατιναγμένα ρεβύθια.
Οπότε καίς τα δαχτύλια σου και θίγεις και την σχέση σου με τα θεία, μη το κάνεις, αμαρτία είναι και θα πρέπει να ψάχεις παπά να το 'μολογήσεις να μη σε βαραίνει.
Άμα το ρεβύθι δεν είναι καλό καίγεται εξωτερικώς και εσωτερικώς μένει άψητο.
Τέλος, παίρουμε ένα κόσκινο και κοσκινίζουμε καλά-καλά τα στραγάλια (πρώην ρεβύθια) να φύγει η άμμος.
Άμα είναι καλοψημένο, τραγανίζει και σπάει σαν αφρός στο στόμα και δένει άψογα με ρακί απ΄της Κόρης τον Πύργο ή απ΄το Πλωμάρι ή απ΄τη Βαθειά Λίμνο και τέλος πάντων, βρείτε ρακί Τηνιακό και απολαύστε τα.
Και επειδή είναι κρίμα τόση "πύρα" να πάει χαμένη, ρίξτε μια-δυό μελιτζάνες στην στάχτη,
...σκεπάστε τες και αφείστε τες για ώρες να μελώσουν και να γίνουν μια αρωματική μελιτζανοσαλάτα.
Εκτέλεση: Αδελαΐς Αρμάου-Παπαδοπούλου
Φωτογραφίες: Ιωάννης Παπαδόπουλος
Αύγουστος 2014
Πετάξου μέχρι το ξηροκαρπάδικο και πάρε ένα τέταρτο!
Θάρθουν το βράδυ κάτι φίλοι να δοκιμάσουμε το καινούργιο ρακί και θέλει στραγαλάκι...
Τότε όμως, σε 'κείνα τα χρόνια..;
Στο κομμάτι του νησιού που έχει χαθεί, γιατί κομμάτι του νησιού είναι και η παράδοσή του, υπήρχε και ο τρόπος για να φτιάξεις στραγάλια μιας και η τσατσα-Καρμέλα δεν πούλαγε στραγάλια μα ούτε και κανένας άλλος...
Γιατί τί είναι κύριέ μου τα στραγάλια;
Ερωτώ: τί είναι;
Απάντησις: ρεβύθια είναι!
Μάλιστα, ρεβύθια ξεροψημένα!
Κι΄όχι άντε τα βάλαμε, τα ψήσαμε όπως-όπως και περιμένουμε να φάμε στραγάλι...
Δεν γίνεται έτσι!
Πρώτα παίρνουμε καλής ποιότητας ρεβύθια, από τα βραστερά, που λένε στην λαϊκή. Κι΄αυτό γιατί πρέπει να μπορούν να αφυδατωθούν χωρίς να πετσιάσουν.
Μετά φτιάχνουμε ένα τζακάκι, μικρό, τοσοδά, με δυό-τρία τούβλα και έναν καμπαρέ από πάνω με κάμποση άμμο από την θάλασσα.
Τη δική μου, κατόπιν σαφούς εντολής της κυρα-Αντέλας την μάζεψα από την Κολυμπήθρα γιατί η άλλη απ΄τον Άγιο Ρωμανό είναι ψιλή και δεν φεύγει μετά το ψήσιμο. Έτσι είπε, έτσι έκανα γιατί ποιός αντέχει τις φωνές μετά...
Κάτω απ΄το τζακάκι, λοιπόν, ανάψαμε φωτιά και αφήσαμε την άμμο να κάψει καλά, να πυρώσει.
Μόλις έκαψε η άμμο, προσθέσαμε τα ρεβύθια.
Λίγα-λίγα κι΄όχι όλα μονοκοπανιά για να μπορούν να ανακατεύονται,
...νάρχονται τα πάνω κάτω και να ψένονται ομοιόμορφα.
Εκεί στη μέση του ψησίματος να περιμένετε τις πρώτες αποστασίες.
Ορισμένα ρεβύθια, πιθανώς τα πιό ατίθασα, αρχίζουν και θορυβούν και πετάγονται έξω από τον καμπαρέ.
Εδώ να διευκρινήσω ότι δεν χρειάζεται απαραιτήτως καμπαρές, αρκεί κι΄ένα απλό ταψί της κουζίνας.
Πετάγονται, που λες, τα ρεβύθια και σκορπούν τριγύρω. Το λάθος είναι να θελήσεις να γυρίσεις πίσω στο μαντρί τα ανατιναγμένα ρεβύθια.
Οπότε καίς τα δαχτύλια σου και θίγεις και την σχέση σου με τα θεία, μη το κάνεις, αμαρτία είναι και θα πρέπει να ψάχεις παπά να το 'μολογήσεις να μη σε βαραίνει.
Άμα το ρεβύθι δεν είναι καλό καίγεται εξωτερικώς και εσωτερικώς μένει άψητο.
Τέλος, παίρουμε ένα κόσκινο και κοσκινίζουμε καλά-καλά τα στραγάλια (πρώην ρεβύθια) να φύγει η άμμος.
Άμα είναι καλοψημένο, τραγανίζει και σπάει σαν αφρός στο στόμα και δένει άψογα με ρακί απ΄της Κόρης τον Πύργο ή απ΄το Πλωμάρι ή απ΄τη Βαθειά Λίμνο και τέλος πάντων, βρείτε ρακί Τηνιακό και απολαύστε τα.
Και επειδή είναι κρίμα τόση "πύρα" να πάει χαμένη, ρίξτε μια-δυό μελιτζάνες στην στάχτη,
...σκεπάστε τες και αφείστε τες για ώρες να μελώσουν και να γίνουν μια αρωματική μελιτζανοσαλάτα.
Εκτέλεση: Αδελαΐς Αρμάου-Παπαδοπούλου
Φωτογραφίες: Ιωάννης Παπαδόπουλος
Αύγουστος 2014