ΚΟΥΚΛΑ ΜΟΥ ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ...

Ούτε JUMBO, ούτε τίποτε τα χρόνια εκείνα... 

Και τα παιδιά, σαν παιδιά, έπρεπε να τόχουν το παιχνιδάκι τους, να μπορούν να παίξουν. Από μικρά στον αγώνα τής οικογένειας, να βοηθούν όσο μπορούν στα χωράφια, στο άρμεγμα, στα θελήματα, να φυλάνε τα μικρότερα αδέρφια όσο οι γονείς έλειπαν στο χωράφι, να συγυρίζουν όσο μπορούν το σπίτι, να γεμίζουν τα κενά. 

Μα το παιχνίδι δεν μπορεί και δεν πρέπει να λείπει απ΄ το παιδί. 

Μένουν κουσούρια στην ψυχή όσων δεν έχουν παίξει αρκετά όταν έπρεπε ή όσων βιάστηκαν να κάνουν ότι μεγάλωσαν. Μπερδεύεται τότε η σοβαρότητα με την σοβαροφάνεια και η ζωή γίνεται λαβύρινθος απ’ όπου δεν βγαίνεις με τίποτε. 

Είναι η κατάσταση που περιγράφεται σε πολλά παραμύθια, μα πού να καταλάβουμε εμείς οι μεγάλοι πως τα παραμύθια χτυπάνε το σαμάρι για ν’ ακούσει ο γάιδαρος, λένε στα παιδιά τί να περιμένουν απ΄την ζωή, ενώ ταυτόχρονα θυμίζουν στους μεγάλους σε ποιό σημείο χάσανε το μονοπάτι.

Ουσιαστικά, όλοι παιδιά μένουμε για όλη την διάρκεια της ζωής μας, κι’ αν ακόμη αλλάζουν τα παιχνίδια μας και γίνονται τάβλι, χαρτιά, μπάλα, ρακέτες, ποδήλατο, κυνήγι ή ξέρω ‘γω τί άλλο, παιχνίδι δεν χορταίνουμε ποτέ.

Γιατί είναι στην φύση του ανθρώπου να θέλει να διασκεδάζει, να προσπαθεί να νικάει σε κάτι ανώδυνο, σε κάτι που θα του δοθεί ακόμη μιά ευκαιρία να πάρει την ρεβάνς αργότερα, όταν θάχει γίνει καλύτερος. 

Μικροί, καθημερινοί, αναίμακτοι πόλεμοι υπό κλίμακα...

...απαραίτητοι για να αφήνονται να βγαίνουν από μέσα μας όλα εκείνα τα αρχέγονα ένστικτα που η μυθολογία (το βασικό συστατικό ενός πολιτισμού) τα έχει περιγράψει σαν τέρατα με εκατό χέρια και φιδίσια κεφάλια.

Και πού βρίσκανε μια κούκλα, ας πούμε, τα κορίτσια για να παίξουν..;

"Δεν υπήρχανε κούκλες για ν' αγοράσουμε τότε. Ε, τις έφτιαχνε η γιαγιά μου η Αντέλα τις κούκλες. 

Έπαιρνε ένα κομμάτι μαλλί, το τύλιγε σ' ένα πανί και τόραβε και τόκανε κούκλα. 

Έπαιρνε κι' ο παππούς μου ο Λορέντζος μετά ένα μολύβι, το σάλιωνε για να γράφει επάνω στο πανί...

...και τής έφτιαχνε ματάκια, φρυδάκια, στοματάκι. 

Και στο τέλος έπαιρνε η γιαγιά μου μαλλί από το πρόβατο και τής έβαζε μαλλάκια."

Ε, αυτές ήταν οι κούκλες μας, τις είχαμε και παίζαμε, τους κάναμε σπιτάκια, τις ταΐζαμε."

Κι' ένα πολύ παληό ποιηματάκι για τις κούκλες:

        
                   Κούκλα μου αγαπημένη,

                      λέγε μου να σε χαρώ 

                      πώς τα πέρασες καημένη 

                      στο κουτί τόσον καιρό; 

                      Έκλαιγες μικρό κουκλάκι 

                       πλαγιασμένο στο κουτί 

                       όπως κλαίει το παιδάκι 

                       και τη μάνα του ζητεί; 

                       Νάμαι, ήρθα και σε πιάνω

                       σε κρατώ στην αγκαλιά μου 

                       στα χεράκια σου επάνω 

                       δίνω χίλια δυό φιλιά.

                       Πεταχτή απ΄το σχολείο
                       μόλις έφτασα στο σπίτι 
                       δες, ακόμη το βιβλίο 
                       στα χεράκια μου κρατώ.

Αφήγηση, κατασκευή και αναπαράσταση: Αδελαΐς Αρμάου-Παπαδοπούλου, Νοέμβριος 2012

ΣΤΗΝ ΠΗΓΗ ΚΑΙ ΛΙΓΟ ΠΙΟ ΠΑΝΩ:

Μέχρι τον Άγιο Μικαέλ πήγαμε σε πρόσφατη προηγούμενη ανάρτηση, αλλά και παλαιότερα. Από ΄κει και πάνω όμως δεν σας είχα σεργιανίσει και σας πληροφορώ ότι, η περιοχή κρύβει, εκτός απ΄το ανεπανάληπτο Τηνιακό τοπίο, και αρκετές εκπλήξεις για τους περιπατητές. 
Η ανάβαση είναι εύκολη, γίνεται από δρόμους τειχισμένους που σε ελάχιστα σημεία μόνον είναι δύσβατα.
Απ΄το σημείο, λοιπόν, που οι Κελλιανοί ανέβηκαν από τον Άγιο Λευτέρη και ύστερα έστριψαν αριστερά για να πάνε στον Άγιο Μικαέλ εμείς συνεχίζουμε δεξιά και ανηφορίζουμε στο μονοπάτι έχοντας στο απέναντι βουνό, στα δεξιά μας, την Αγία Υπακοή.

Οι μυρτιές σε ορισμένα σημεία κυριολεκτικά πνίγουν το μονοπάτι και μοσχοβολάνε μόλις περάσεις ανάμεσά τους.

Ο παληός υνταγός που έφερνε το νερό από την πηγή έως το χωριό μας ακολουθεί σε όλη την ανάβαση. Μόλις βρέξει αρκετά θα γεμίσει από βρόχινο νερό και θα πρασινίσει.

Φτάνουμε έτσι γρήγορα σε μια μικρή γούρνα με πεντακάθαρο, πόσιμο νερό. Είναι το νερό που πίνουμε στα Κελλιά και που το καλοκαίρι «ενισχύεται» από το νερό που έρχεται από ‘οπίσω’. 

Γνώριμη γεύση, ενός εξαιρετικά χωνευτικού νερού με ελάχιστα άλατα (προσέξτε ότι, στα πλυμμένα σκεύη στα Κελλιά δεν μένουν ποτέ σταγόνες ή ασπρίλες από άλατα). Στα δεκαπέντε μέτρα από την γούρνα βρίσκεται η πηγή. Κλεισμένη σε μικρό οικίσκο, που έχει επάνω του την πινελιά του μάστορα, που θέλησε να ομορφύνει, όσο γίνεται, την άσχημη εικόνα της κατασκευής με την αλουμινένια πόρτα βάζοντας δύο απλά διακοσμητικά στοιχεία. 

Θυμάμαι ότι, πριν αρκετά χρόνια που η πηγή ήταν ανοικτή, έβρισκα πολύ εντυπωσιακό το θέαμα της άμμου που αναταραζόταν διαρκώς από το νερό που πήγαζε από κάτω, από τα έγκατα του βουνού.

Τώρα, εάν κάποιος που έχει έρθει ως την πηγή γυρίσει και κυττάξει ανατολικά, θα δει ένα έρημο κτίσμα χωρίς οροφή.

Η απόσταση είναι μικρή, όχι πάνω από εκατόν πενήντα μέτρα και το μονοπάτι εύκολο. Αρχίζουμε να περπατάμε λοιπόν, προς τα εκεί, βγαίνουμε στο μονοπάτι με την γούρνα στ΄αριστερά μας και συνεχίζουμε προς το βουνό.

 Οσο πλησιάζουμε το κτίσμα αρχίζει και παίρνει μορφή. 

Οι πιό υποψιασμένοι θα έλεγαν πως πρόκειται για εξωκκλήσι εφ΄ όσον είναι κτισμένο επάνω σ’ έναν βραχώδη σχηματισμό, ακριβώς στην κορυφή τού σχεδόν επίπεδου λόφου, αγνοώντας τον άνεμο που το γδέρνει κυριολεκτικά. 

Από κοντύτερα φαίνεται πως το οίκημα έχει μια κεντρική πόρτα στην βορειοδυτική πλευρά και ένα μικρό παράθυρο στο πλάι. Μάλλον, λοιπόν, για εκκλησάκι πρόκειται.

Το ερείπιο, παρά την κακή του κατάσταση, αποπνέει μιαν αρχοντιά. 

Ίσως είναι η θέση του, το χτίσιμό του ή ίσως πάλι, το ότι με το που πλησιάζει κανείς την είσοδο βλέπει στο εσωτερικό τον βόλτο του βήματος και αντιλαμβάνεται πως πρόκειται για ξωκκλήσι. 

Οι γκρεμισμένες εκκλησίες καταφέρνουν να κρατάνε πάντα μεγάλο μέρος από την αίγλη που είχαν κάποτε. 

Πάντως, δίνει έντονα την εντύπωση ότι στα νιάτα του θα πρέπει να δέσποζε στην περιοχή.

Στην παρακάτω φωτογραφία θα δείτε υπολείμματα σακκιών με άμμο οικοδομής και χαλίκι.

Πρόκειται για ό,τι απέμεινε από μια προσπάθεια του πατέρα-Αντώνη να αναστηλώσει τον Άγιο Γεώργιο, γιατί γι΄αυτόν πρόκειται. 

Η προσπάθεια δεν ευοδώθηκε για λόγους που ξεφεύγουν από τους σκοπούς της ανάρτησης. Έτσι, μέλη σαν και αυτό που φαίνεται εδώ, έμειναν να τα τρώνε ο αέρας και η βροχή. 

Μήπως κάποια στιγμή θα πρέπει να συντονιστούν οι κατάλληλοι άνθρωποι και να στήσουν το εκκλησάκι στα πόδια του; Και ποιός θα έλεγε όχι σ' έναν έρανο για να μαζευτεί το απαραίτητο ποσό, ειδικά τώρα που ο Σύλλογος έχει δραστήριους ανθρώπους και ποιός θα έλεγε πως προτιμάει να αφήσει τον Αη-Γιώργη στο χάλι που είναι μέχρις ότου ο καιρός το κάνει θρύψαλλα..;

Εμείς όλοι κάποτε θα φύγουμε...

...μα υπάρχουν πράγματα που τα χρωστάμε στον τόπο που μας γέννησε και μας μεγάλωσε.

Για σκεφτείτε πόσο καλή διαφήμιση θα ήταν για το χωριό μας μια προσπάθεια αναστήλωσης που θα την κάλυπταν όλα τα μέσα σε όλα τα στάδια τής προσπάθειας...

Τέλος πάντων... Προχωράω παραπάνω...

Για να έρθουμε ως εδώ, χρειάστηκε σε κάποιο σημείο να αφήσουμε το ανηφορικό μονοπάτι και να σκαρφαλώσουμε στην μάντρα, αφού δεν υπάρχει διακλάδωση που να οδηγεί έως εδώ. Ξαναγυρνάμε λοιπόν στο μονοπάτι και συνεχίζουμε την ανάβαση. 

Δεν γίνεται αλλιώς, σε τραβάει το βουνό να τ’ ανέβεις, σε μαγνητίζει. Ο δρόμος έχει μαρμάρινα σκαλοπάτια σε μικρά διαστήματα, πράγμα που κάνει την ανάβαση παιχνίδι.

Σε αντίστοιχης κλίσης μονοπάτι επάνω από την Αγία Υπακοή τα σκαλοπάτια είναι από σχιστόλιθο και με μεγαλύτερο ύψος βήματος. 

Σε μερικά σημεία η στήριξη του δρόμου έχει πέσει. Από τον τρόπο που είναι στιβαγμένες οι πέτρες γίνεται ξεκάθαρο ότι, το βουνό κάποτε θα πρέπει να κατέβαζε πολύ, μα πραγματικά πολύ νερό και για μεγάλο χρονικό διάστημα, που σε κάποια στιγμή θα παρέσυρε και το μονοπάτι.

Δείτε την καταβόθρα που έχει σχηματιστεί ...

...και τον απίστευτο σχηματισμό σ’ ένα γύρισμα του μονοπατιού.

Κρατάω την υπόσχεση του Γιάννη του Θωμά (που μου είπε και το όνομα της εκκλησίας) πως θα με φέρει εδώ πάνω να μου δείξει τα ερείπια άλλης μια εκκλησίας, της Αγίας Μαρίνας, ρίχνω μια ματιά κάτω χαμηλά, στον Άγιο Νικόλα...

 ...και βλέποντας τις ασκέλες θυμάμαι τον Νικόλα να μου λέει:
 «Δεν θα σύρει νερό ο ποταμός εφέτο. Δεν φουσκώσαν καλά οι ασκέλες...»

ΤΑ ΝΤΟΥΒΑΡΑΚΙΑ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ ΕΛΕΟΥΣΑ

"Στην Καρδιανή γινόταν ένα πανηγύρι τον Νοέμβριο, στα εισόδια της Παναγίας, κι’ έφευγε λοιπόν ο κόσμος απ΄τα Κελλιά να πάει στο πανηγύρι. Ο δρόμος είναι το μονοπάτι που περνάει πάνω απ΄την Αγία Ελεούσα, απ΄του Φραγκλάκη, την Γκιναριά, του Κουσουλαΐνη και πάει πέρα. Ε, φορτώνανε τα γαϊδουράκια και πηγαίνανε, ως δυό ώρες δρόμο.

Άμα τέλειωνε το πανηγύρι, αυτοί που είχαν μείνει στο χωριό και δεν πήγαιναν, έπιαναν κι΄ έχτιζαν ντουβαράκια μέσα στο μονοπάτι σ’ αυτούς που γύρναγαν το βράδυ για να μην μπορούν να περάσουν. Να πρέπει να τα χαλάσουν για να περάσουν. Κι΄άναβαν και φωτιές με καβαλίνες, όχι με βοϊδιές γιατί δεν κάνουν φλόγα, με καβαλίνες.

Τόξεραν οι άλλοι πάλι πως το κάνανε για χωρατό και δε θύμωνε κανείς και τύχαινε να βρέχει και να γίνουν μούσκεμα, ζ΄μπιδ' που λένε, μέχρι να το χαλάσουν το ντουβαράκι. Κι΄άλλες φορές πάλι, έχτιζαν και σε δυό μεριές, σε τρεις, έτσι να τους κάνουν πείραγμα.

Αυτό, λένε πως το κάνανε, γιατί παληά στην Καρδιανή είχε πέσει μια αρρώστεια κι’ όποιος ερχόταν από ΄κει έπρεπε να σταματήσει και να καψαλίσει τα ρούχα του, κάτι σαν απολύμανση δηλαδή για να μην φέρει την αρρώστεια στο χωριό. Μα αυτό που σου λέω θάναι πολύ παληό, γιατί κανείς δεν θυμάται πότε ήταν που είχε γίνει, ούτε στης γιαγιάς μου τα χρόνια. Φράζανε λοιπόν το μονοπάτι με τα ντουβαράκια κι’ αυτό έμεινε σαν έθιμο και στο πανηγύρι."
(Αφήγηση: Αδελαΐς Αρμάου-Παπαδοπούλου, Νοέμβριος 2012)

Μέρος του μονοπατιού φαίνεται στις φωτογραφίες. Φαρδύ (σε μερικά σημεία φτάνει και τα δυόμιση μέτρα), άνετο και προστατευμένο, με πολλές διακλαδώσεις και βατό στο μεγαλύτερο μέρος του, ίσως γιατί βρίσκεται κοντά στο χωριό και έμεινε σε χρήση μέχρι και τελευταία.
Για οποιοδήποτε νεώτερο στοιχείο, θα γίνει ενημέρωση της ανάρτησης.

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ ΣΤΑ ΚΕΛΛΙΑ

Λοιπόν, τον Νοέμβρη τα πράγματα αλλάζουν ελαφρώς, έως πολύ παράξενα στα Κελλιά. Αφ’ ενός, οι καλοκαιριάρηδες λείπουν. Αφ’ ετέρου, το χωριό αλλάζει πρόσωπο και μετεφέρεται σε ένα άλλο Σύμπαν, όπου όλα αποκτούν ιδιαίτερη σημασία. 

Κατά έναν παράξενο τρόπο το πρόβλημα του παρκαρίσματος, για παράδειγμα, παραμένει ακόμη και μέσ’ στο φθινόπωρο. Δεν είναι λίγοι οι οδηγοί που καταφεύγουν σε λύσεις απελπισίας, σαν αυτές των φωτογραφιών, προκειμένου να εξασφαλίσουν μια θέση παρκαρίσματος. 

Βέβαια, φέτος είχε αρκετή υγρασία από νωρίς και υπήρξαν ορισμένα προβλήματα σκουριάς, αλλά, πρόκειται για μικροζημιές, όπως βλέπετε και στις φωτογραφίες, που δεν ανησυχούν κανέναν. 

Το παραμύθι περί της παγκόσμιας ανόδου της θερμοκρασίας έχει κάνει μερικούς, ακόμη και στα Κελλιά, να προετοιμάζονται ανάλογα για την περίπτωση αιφνίδιας ανόδου της στάθμης των νερών. Καλό είναι να είναι κανείς προνοητικός, ποτέ δεν ξέρεις τί είναι ικανή να κάνει η τρόικα προκειμένου να περάσουν τα μέτρα, ακόμη και να σηκώσει την στάθμη των νερών...

Ο φόβος αλλαγής του ονόματος του χωριού έχει φέρει αναταράξεις στην τοπική κοινωνία, τόσο που αποφασίστηκε να παραμείνει επιμελώς κρυμμένη, αν και με διακριτικό τρόπο, η πινακίδα με την ονομασία του χωριού, για το ενδεχόμενο να έρθει νύχτα ο Δήμος και να αλλάξει το όνομα χωρίς να ενημερώσει τους κατοίκους. 

Στην απέναντι ακριβώς μεριά του δρόμου, που δεν πάρθηκε καμμία απολύτως προφύλαξη, το όνομα «ΚΑΛΛΟΝΗ» έχει ήδη διαγραφεί, και μάλιστα με κόκκινο, πράγμα που δείχνει πως είμαστε σε καλό δρόμο όσοι επιθυμούμε την αλλαγή του ονόματος του χωριού.

Με την ευκαιρία, μια διευκρίνηση σε ό,τι αφορά την ακριβή τοποθεσία της ΑΝΩ ΚΑΛΛΟΝΗΣ: πρόκειται για το απάνω χωριό, αλλά, δεν είναι τόοοοσο απάνω όσο δείχνει η πινακίδα.

Το κακό είναι ότι, οι πολιτικοί μας τάχουν σκατώσει ακόμη και εδώ, γεγονός που διαπιστώνει κανείς σε κάθε του βήμα και αυτό κάνει τους κατοίκους πολύ επιφυλακτικούς. 

Εδώ βλέπετε βουλευτή των Κυκλάδων ντυμένο με παραδοσιακή βουλευτική φορεσιά, σε μια προσπάθεια να πάρει τον κόσμο με το μέρος του, σε περιοδεία του στο νησί.

 Άλλοι βουλευτές πάλι, αποφεύγουν με τρόπο τα φώτα της δημοσιότητας.

Είναι κι΄ άλλοι όμως, που ενώ κοκορεύονταν για τα μεγαλεία τους, τώρα βρίσκονται πίσω απ΄τα κάγκελα...

Απογοητευτική είναι όμως και η κατάσταση με τα νέα γραφεία της ΔΕΗ στην περιοχή. Κατάκλειστα, χωρίς κανέναν υπάλληλο και με σαφή σημάδια εγκατάλειψης. Να θυμηθώ να το πω στον Φωτόπουλο άμα τον δω, να κάνει κάτι, νισάφι πιά!

Α! Να μην ξεχάσω! Όποιος ψάχνει την αγελάδα του με αυτόν τον κωδικό απογραφής....

...μου πήρε μια ολόκληρη μέρα, αλλά την εντόπισα, είναι εδώ και απ΄όσο μπόρεσα να καταλάβω, δεν θα γυρίσει στο καταστέγι της, τουλάχιστον, όχι σύντομα.

Τέλος, επειδή ποτέ κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος αν θα πέσουν μετεωρίτες φέτος, καλό θα είναι να πάρετε και 'σεις τα μέτρα σας.

Καλό χειμώνα!